به گزارش خبرنگار نجوا خبر، بیش از ۳ دهه است که مدارس غیر انتفاعی در عرصه آموزش و پرورش و در کشور ما روی کار آمدهاند. به طور کلی، وجه تمایز مدارس غیر انتفاعی از مدارس دولتی این است که مدارس غیر انتفاعی با دریافت شهریه بیشتر از اولیای دانشآموزان، ادعا میکنند که وظیفه بیشتری را برای آموزش و پرورش دانشآموزان در آموزشگاههای خود تقبل میکنند. این روزها که زمان پیش ثبت نام در مدارس فرارسیده و خانوادهها درحال انتخاب مدارس برای ثبت نام فرزندانشان هستند، شهریههای درخواستی برخی مدارس غیرانتفاعی برای مهر ۱۴۰۲ با افزایش قابل توجه همراه بوده و همین موضوع موجب شگفتی و البته سردرگمی خانوادهها شده است؛ برخی مدارس شهریه ۶۰، ۵۳ و ۵۰ میلیون تومانی برای ثبت نام در مقطع دبستان دارند.
محمدرضا نیک نژاد (پژوهشگر حوزه آموزش و پرورش و دبیر فیزیک) در گفتوگو با نجوا خبر با تاکید براینکه آموزش پولی را اصلا قبول ندارم و آموزش رایگان جز وظایف ذاتی دولت است، گفت: در دولتهای مدرن آموزش، سلامت و امنیت وظیفه دولت است که در قانون اساسی ما نیز این حوزهها وظایف حاکمیتی دولت به شمار میرود. به عنوان یک فعال صنفی و معلم، معتقدم دولت باید به وظیفه اصلی خود یعنی آموزش رایگان برگردد. وی ادامه داد: آنچه که در سطح جامعه جاری است این است که مدارس دولتی ضعیف نگه داشته میشوند تا خانوادهها به سمت مدارس غیردولتی سوق داده شوند. به غیر از درصد خاصی از مدارس غیردولتی برند که به دولت و حاکمیت وصل هستند بخش زیادی از مدارس غیردولتی در گیر مشکلات بسیار هستند. این کارشناس آموزش با تاکید براینکه مخالف آموزش پولی هستم، ادامه داد: البته باید به این موضوع توجه داشته باشیم که امروز با چند برابر شدن هزینههای زندگی، هزینههای این مدارس نیز بالا رفته است و واقعیت این است که مدارس غیردولتی هم باید هزینه معلم، نگهداشت ساختمان و ... را تأمین کنند؛ بسیاری از این مدارس استیجاری هستند و ماهانه اجارههای سنگینی پرداخت میکنند. نیک نژاد خاطرنشان کرد: همچنان که دولت مدارس دولتی را در این فضای بحرانی رها کرده و تنها گذاشته است و صرفا به پرداخت حقوق معلمان یا هزینه های جاری کل ساختار اکتفا کرده، مدارس غیردولتی هم در این شرایط تنها گذاشته شدهاند و حمایتهای دولتی درخصوص این مدارس صفر است و حتی شنیدهام که آموزش و پرورش به دنبال امتیاز گیری از این مدارس است؛ با توجه به چنین وضعیتی این مدارس چه کاری باید انجام دهند؟ وی در ادامه گفت: دولت باید به وظایف حاکمیتی خود عمل کند؛ به طور مثال، در ژاپن هم مدارس خصوصی وجود دارد اما بخش عمده ی از هزینه های همین مدارس خصوصی توسط دولت تأمین میشود. همچنین در کشورهای اسکاندیناوی نیز دولتها از اینگونه مدارس حمایت میکنند. اما در کشور ما مردم کاملاً تنها ماندهاند و با توجه به اینکه دغدغه آینده فرزندانشان را دارند مجبور میشوند هر شرایطی را قبول کنند. نیک نژاد درباره قیمت گذاری دستوری گفت: دولت باید براساس واقعیتها باید برای این مدارس نرخگذاری کند البته به نظر میآید افزایش هزینهها کفاف مخارج این مدارس را نمیدهد و بسیاری از این مدارس به سمت تعطیلی و ورشکستگی میروند و باز هم در انتها مردم متضرر میشوند. راهکار این است که خانوادهها پشتیبانی شوند و بهترین راه این است که مدارس دولتی تقویت شوند البته در این شرایطی امیدی وجود ندارد. وی ادامه داد: قیمت دستوری که منطبق با شرایط اقتصادی جامعه نیست باعث دور زدن قانون توسط مدیران مدارس میشود و با کلاسهای فوقالعاده و اردو و ... سعی میکنند کسری بودجه مدارس را ترمیم کنند یعنی با قیمت دستوری که داده شده دانشآموز را ثبت نام میکنند اما برای جبران هزینهها کلاسهای فوقالعاده را اجباری میکنند. البته امسال شرایط بحرانی است من اگرچه مخالف آموزش پولی هستم اما واقعیت جامعه این است که در شرایط اقتصادی کنونی، درآمدها کفاف مدیریت مدارس را نمیدهد. این کارشناس آموزش تصریح کرد: نظارت وقتی کارآمد است که چارچوبی وجود داشته باشد وقتی اقتصاد در کشور ما رها شده است، نظارت هم کارکردی ندارد! نظارت خوب است اما نظارت باید اصولی باشد و براساس یک منطق خاص باشد منطقی در اینجا وجود ندارد؛ اگر دولت به لحاظ اقتصادی از مدارس غیردولتی حمایت کند میتواند قیمتی را مشخص کرده و نظارت شود اما اولویت دولت این موضوع نیست. نیک نژاد پایان گفت: حدود ۹۰ درصد مدارس غیردولتی مدارس معمولی هستند که گاه از مدارس دولتی سطح آموزشی پایینتری دارند و صرفا ۱۰ درصد مدارس غیر دولتی شرایط بالاتری دارند که اتفاقا رقابت برای ثبت نام در این مدارس وجود دارد و خانوادهها برای اینکه فرزندانشان در این مدارس درس بخوانند بسیار تلاش میکنند و این مدارس نیز از موضع بالا با خانوادهها برخورد میکنند؛ این مدارس قیمتهای بسیار بالا برای ثبت نام دریافت میکنند.