به گزارش نجوا خبر، فضای اقتصادی کشور همواره سیاست‌زده و پر از اتفاقات پیش بینی نشده و اثرگذار بر بازار‌های مالی است. در سالهای اخیر رشد تورم، افزایش نرخ ارز، تنش های سیاسی و شرایط تولید به‌گونه‌ای بوده که گاهی سبب رشد قیمتی بازار‌ها و گاهی هم باعث افت قیمتی شده است، هرچند که این رشد قیمتی با شیب مختلفی رخ داده اما در نهایت همه بازار‌ها با رشدی قابل‌توجه مواجه شده است. یکی از این بازارها بازار سرمایه است که در سال ۱۴۰۲ با نوسانات زیادی همراه شد و در حالی که ابتدای سال سرمایه‌گذاران انتظار رشد بالایی از این بازار داشتند اما با تصمیمات دولتمردان و اتفاقات سیاسی این بازار هم از رمق افتاده است.
بر اساس این گزارش در حالی که روز شنبه ۲۳ دی ماه شاخص بورس با رشد همراه بود و با افزایش ۹ هزار واحدی به کانال ۲ میلیون و ۱۸۰ هزار واحد رسید و تا دو روز پس از آن هم بازار همچنان مثبت بود، اما با انتشار خبر حملات موشکی دوشنبه شب سپاه پاسداران به مقر تروریست‌ها در اربیل عراق و ادلب سوریه و بازتاب گسترده‌ آن در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی، بورس هم قرمز پوش شد و روز سه شنبه ۲۶ دی ماه شاخص‌ها با ریزش ۸ هزار واحدی به ۲ میلیون و ۱۸۶ واحد رسید و در روز چهارشنبه هم بورس همچنان با افت همراه بود.
ریزش شاخص های بورس به دلیل شوک های سیاسی است
مصطفی صفاری، کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه در مورد وضعیت این روزهای بورس به نجواخبر گفت: یکی از دلایلی که باعث ریزش های اخیر در بورس شده به دلیل شوک های سیاسی است که اتفاق افتاد و همواره هم به این موضوع تاکید شده که سرمایه ترسو است و هرگونه اتفاق سیاسی و نظامی باعث فرار سرمایه می‌شود.
این تحلیلگر بازار سرمایه در پاسخ به این پرسش که چه زمانی بورس رشد خواهد کرد؟ افزود: هر زمانی که آرامش به اقتصاد برگردد سرمایه‌ها هم به سمت بورس سرازیر خواهند شد، واکنش سرمایه شبیه به واکنش یک پرنده است، زمانی که یک تیر به سمت پرنده‌ای شلیک می‌شود همه پرندگان فرار می‌کنند و اگر مجددا اطمینان شان از امینت فضا حاصل شود کم کم برمی گردند وضعیت سرمایه هم درست شبیه به همین پرندگان است.
بورس آینده نگر است
صفاری با بیان اینکه سیاست‌گذاری های دولت اثری مستقیم بر بازار سرمایه‌دارد تصریح کرد: متأسفانه سیاست های بودجه‌ای دولت ضد بورس شده و با افزایش مالیات ۵۰ درصدی که برای شرکت‌ها در سال آینده در نظر گرفته‌اند هزینه شرکت‌ها افزایش پیدا می‌کند، پس ما چطور می‌توانیم به رونق بورس امیدوار باشیم. هر چند شرکت‌ها در سال ۱۴۰۲ با افزایش ۵۵ درصدی در فروش روبه‌رو بودند اما سودشان به شدت افت کرده است.
این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه بورس آینده نگر است خاطر نشان کرد: سال ۱۴۰۲ برای بورس خوب آغاز شد و این بازار رشدهای خوبی را هم تجربه کرد اما از اردیبهشت ماه به بعد و با دستور معاون اول رئیس‌جمهور به یکباره قیمت گاز صنایع و پتروشیمی‌ها افزایش پیدا کرد و همین امر باعث ریزش های پی در پی بازار شد این در حالی است که شاخص های بورس به ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار واحد هم رسیده بود.
ارزش بازار سرمایه از ۴۳۰ به ۱۵۰ میلیارد دلار رسیده است
صفاری با اشاره به رسیدگی به پرونده مدیران بورسی در قوه قضائیه ادامه داد: هر زمانی که فضای اقتصادی کشور با بگیر و ببندها مواجه می‌شود اوضاع بورس هم پیچیده تر می‌شود ضمن آنکه حاشیه سود شرکت‌ها به شدت کاهش پیدا کرده است و هزینه‌ها هم بیش از سود شده و این موارد سیگنال خوبی برای سرمایه‌گذاران نیست.
این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به نوسانات نرخ دلار و تأثیر آن بر بازار سرمایه گفت: نرخ دلار تنها یک عامل اثرگذار در این بازار است و موضوع اصلی جایگزینی است در سال ۱۳۹۹ ارزش بازار سرمایه به ۴۳۰ میلیارد دلار رسیده بود و در ابتدای دولت سیزدهم با وجود وعده‌هایی که در مورد بهبود شرایط بورس داده شد ارزش بورس در آن زمان نصف شده بود و تقریبا به ۲۳۰ میلیارد دلار رسیده بود و در حالی که همه انتظار رشد داشتند اما امروز ارزش این بازار به ۱۵۰ میلیارد دلار رسیده است.
دولت از بورس هیچ حمایتی نکرد
او تصریح کرد: نه تنها دولت از بورس هیچ حمایتی نکرد بلکه هزینه های شرکت‌ها هم به شدت افزایش پیدا کرده است و در این مدت نه تنها حاشیه سود شرکت‌ها کم شده بلکه با قوانینی هم که قصد دارند تصویب کنند قرار است سود شرکت‌ها مشمول مالیات شود و مالیات مضاعفی را هم قرار است تصویب کنند و این قوانین تیرخلاصی است برای این بازار که منجر به فرار سرمایه‌گذاران از این بازار خواهد شد.
صفاری گفت: در کنار این موارد در بودجه افزایش قیمت گاز تا ۷ هزار تومان هم دیده شده و یا مالیات ۱۵ درصدی که بر افزایش ظرفیت معادن در نظر گرفته شده و ... که باعث می‌شود سود شرکت‌ها کاهش پیدا کند و تنها زمانی که دولت خواستار تقویت بورس باشد با سیاست‌گذاریهایی نظیر ارائه تسهیلات و کاهش نرخ بهره بانکی می‌تواند به این بازار کمک کند اما زمانی که نرخ بهره بانکی را از ۱۵ درصد به ۲۳.۵ درصد می‌رسانند طبیعی است که منابع هم از بورس خارج می‌شود.
نیازمند اعتماد به فضای اقتصادی و افزایش تولید هستیم
مصطفی شریف، کارشناس اقتصادی نیز در مورد ریزش های اخیر بورس به نجواخبر گفت: وضعیت این روزهای بورس به سایر متغیرهای اقتصادی وابسته است و در صورتی که بازارهای موازی و رقیب های بورس صعودی و یا نزولی باشند در بازار سرمایه نیز اثرگذار است.
این اقتصاددان در ادامه افزود: زمانی که تولید در کشور با رشد همراه باشد بورس هم صعودی می‌شود و هر چقدر تولیدات بیشتر شود، این رشد واقعی بر سایر حوزها هم اثرگذار خواهد بود.
آیا نرخ ارز بر بازار سرمایه اثرگذار است؟
شریف در پاسخ به این پرسش که چه زمانی اعتماد به بورس بازخواهد گشت تصریح کرد: زمانی که بازیگران حوزه اقتصادی به این بخش اعتماد کنند و میزان تولیدات افزایش پیدا کند همان زمان بورس هم صعودی خواهد شد.
این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه نرخ ارز بر بازار سرمایه اثرگذار است افزود: در صورتی که نرخ دلار صعودی شود بازار سرمایه هم رشد می‌کند اما این بازارها همواره در رقابت با هم هستند و اگر صعودی شدن نرخ ارز بر تولید اثر مثبت بگذارد بورس هم رشد خواهد کرد اما اگر این مسئله به سوداگری بیانجامد نمی‌توان انتظار رشد بازار سرمایه را هم داشت.

گزارش: ندا جعفری