علی اکبر جلالی، استاد دانشگاه علم و صنعت در گفت‌وگو با نجواخبر با بیان اینکه سرویس اینترنت فیبر نوری یکی از جدیدترین فناوری‌های ارتباطات ثابت است که در آن برای دسترسی به شبکه جهانی اینترنت به جای کابل مسی از نور برای انتقال اطلاعات استفاده می‌شود، گفت: کیفیت بالا، عدم نیاز به خط تلفن ثابت و سرعت ارسال و دریافت تا ده هزار مگابیت بر ثانیه و بیشتر از مهم‌ترین مزایای سرویس اینترنت بر بستر فیبر نوری است.
او افزود: با افزایش ترافیک داده‌های جهانی، تقاضای بیشتری در شبکه‌های ارتباطی جهان ایجاد می‌شود. برای رفع این نیازها، فرستنده‌های نوری پرسرعت، محصولات حمل‌ونقل نوری انعطاف‌پذیر و مقیاس‌پذیر، کانکتورهای فشرده و مدیریت فیبر، همگی قابلیت‌های حیاتی برای ساخت تجهیزات ارتباطی با پهنای باند و چگالی بالا برای ارائه خدمات مخابراتی، سازمانی هستند.
ادغام ارائه دهندگان خدمات مخابراتی و شبکه‌های فیبر نوری
پروفسور علی‏اکبر جلالی رئیس کرسی یونسکو در آموزش و یادگیری الکترونیکی گفت: از آنجایی که فیبر می‌تواند انتقال داده با سرعت بالا را هم در ارتباطات کوتاه و هم در ارتباطات دوربرد فعال کند، مراکز داده فوق‏العاده بزرگ، Hyperscale و ارائه دهندگان خدمات مخابراتی دو بازار در حال رشد برای ادغام گسترده شبکه‌های فیبر نوری هستند.
جلالی ادامه داد: ارزش صنعت فیبر نوری ۸.۰۷ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۳ بوده است و به رشد خود ادامه می‏دهد. در آینده ارتباطات از راه دور، انتظار می‌رود چنین روندی را تا سال ۲۰۲۴ صنعت را شکل دهند. اینها شامل تکامل شبکه های ۵G، امکان سرعت بیشتر و پشتیبانی از اتصال اینترنت اشیا است.
او گفت: هوش مصنوعی نقش مهمی در بهبود کارایی عملیاتی و افزایش خدمات مشتری خواهد داشت. محاسبات لبه، محاسبات را به منبع نزدیک‌تر می‌کند، تأخیر را کاهش می‌دهد و زمان پاسخ‌دهی سریع‌تر را ممکن می‌سازد.
کشورهای پیشرو در استفاده از اینترنت فیبر نوری
کارشناس اینترنت اشیا در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه در حال حاضر درصد استفاده از فیبر نوری در جهان تا چه میزان و در چه کشورهایی است، گفت: داده‌های سپتامبر ۲۰۲۳ نشان می‌دهد که ۲۱ کشور به ضریب نفوذ بالاتر از ۵۰ درصد دست یافته‌اند. امارات متحده عربی با ۹۹.۳ درصد در رتبه اول قرار دارد.
جلالی ادامه داد: در حالی که سنگاپور با ۹۷.۱ درصد در رتبه دوم و هنگ کنگ (۹۵.۳%)، چین (۹۲.۹%) و کره جنوبی (۹۱.۵%) پنج جایگاه اول را تکمیل می‌کنند.
او هزینه‌های دریافت اینترنت فیبر نوری برای مردم در ایران را اینگونه بیان کرد: هزینه اتصال ساختمان تا درب واحد یک میلیون و دویست هزار تومان و سایر هزینه‏ها بستگی به حجم مصرفی دارد در کشورهای دیگر هزینه‏ها متفاوت است.
۱۴۰۴ سال پوشش فیبر نوری در ایران
پدر آی تی ایران گفت: در آمریکا هزینه اولیه دریافت نمی‌شود و از پیش همه منازل فیبر شرکت‏های مختلف را دارند. هزینه ماهانه بستگی به حجم مصرف ندارد و یک هزینه ثابت برای سرعت ۴۰۰ مگابیت در ثانیه ۴۰ دلار محاسبه می‌شود، برای هزار مگابیت در ثانیه ۴۵ دلار و همین‌طور تا ۱۰ گیگابیت در ثانیه با قیمت‌های مختلف وجود دارد.
جلالی با اشاره به اینکه طرح فیبر نوری تا کنون موفق بوده، افزود: به‌خصوص در کشورهای توسعه یافته که دولت‏ها سرمایه‌گذاری بزرگی انجام داده‏اند. در ایران، طبق گفته مجریان فیبر نوری، این طرح در کشور از دو سال پیش آغاز شده و طبق برنامه‌ریزی تا سال ۱۴۰۴ کل کشور زیر پوشش قرار خواهد گرفت.
او با بیان اینکه دولت‌های کشورهای توسعه‌یافته سرمایه زیادی برای این زیرساخت مهم ارتباطی که بستر اشتغال و اقتصاد است را گذاشته و می‏گذارند ادامه داد: تفاوتی که تجهیزات دریافت اینترنت فیبر نوری با تجهیزات اینترنتی دیگر دارد این است که نوع اینترنت بیسیم مانند تلفن همراه و اینترنت ثابت مثل سیم مسی و فیبر نوری تجهیزات بسیار متفاوت است.
جلالی افزود: اما تجهیزات نسل های مختلف ارتباطات سیار مانند تلفن همراه نسل چهار و پنج از نظر فنی بسیار متفاوت است در مورد فیبر نوری نیز تجهیزات فیبر نوری و مودم های مختلف وجود دارد.
میزان تعرفه اینترنت فیبر نوری
استاد دانشگاه علم و صنعت اشاره کرد: میزان تعرفه اینترنت فیبر نوری اپراتورهای مختلف متفاوت است و بستگی به مؤلفه‌هایی دارد.
جلالی در ادامه با بیان اینکه پیشرفت‌های چشمگیر در شبکه‌های ارتباطی نسل ۵G است که سرعت‌های بسیار سریع و حداقل تأخیر را ممکن می‌سازد. گفت: تحقیقات در ارتباطات نسل ششم که از قبل شروع شده بوده است در حال تست و آزمایش برای پیاده سازی است.
او افزود: علاوه بر این، اتصال به اینترنت اشیا با تأمین انرژی خانه‌های هوشمند، شهرها و اتوماسیون صنعتی، صنعت فیبر نوری را متحول می‌کند.
هوش مصنوعی
پدر آی تی ایران، گفت: ارتباطات واقعیت مجازی نیز به طور فزاینده‌ای رایج می‌شود و تجارب کاربر را افزایش می‌دهد. هوش مصنوعی برای بهینه‌سازی عملکرد شبکه و شخصی‌سازی تجربیات کاربر استفاده می‌شود.
جلالی اضافه کرد: رایانش لبه و راه‌حل‌های ارتباطی مبتنی بر ابر، تأخیر را کاهش می‌دهند و پهنای باند را بهینه می‌کنند. علاوه بر این، پیشرفت‌های امنیتی مخابرات برای تضمین حریم خصوصی و حفاظت از داده‌ها در حال انجام است.
او در رابطه با موضوع پیشرفت در زمینه مخابرات تاکید کرد: پیشرفت‌های مخابراتی به پیشرفت و پیشرفت مستمر در زمینه فناوری ارتباطات اشاره دارد. این پیشرفت‌ها طیف گسترده‌ای از حوزه‌ها، از جمله امکانات آینده، راه‌حل‌های اتصال، زیرساخت‌های مخابراتی، نوآوری‌های بی‌سیم، ارتباطات پیشرفته، اینترنت اشیا و پیشرفت‌های ۵G را در بر می‌گیرد.

پدر آی تی ایران ادامه داد: با توسعه سریع فناوری، پیشرفت‌های مخابراتی ارتباطات سریع‌تر و کارآمدتر را ممکن می‌سازد، اتصال یکپارچه را تسهیل و از فناوری‌های نوظهور پشتیبانی می‌کند.
جلالی با بیان اینکه این موضوع راه را برای تحول دیجیتالی صنایع مختلف هموار می‌کند، ادامه داد: این پیشرفت‌ها این پتانسیل را دارند که انقلابی در نحوه ارتباط و تعامل ما در آینده ایجاد کنند.
او در ادامه بیان داشت: فناوری‌های نوظهور مانند شبکه های ۵G، اینترنت اشیا، محاسبات لبه، ادغام هوش مصنوعی، ارتباطات واقعیت مجازی، مجازی سازی عملکرد شبکه و راه‌حل‌های مخابراتی مبتنی بر ابر تأثیر قابل توجهی بر صنعت مخابرات امروز دارند.
رئیس کرسی یونسکو در آموزش و یادگیری الکترونیکی با اشاره به اینکه این فناوری‌ها سرعت بیشتر، تأخیر کمتر، تجزیه و تحلیل داده‌های پیشرفته، بهبود خدمات مشتریان از طریق چت‌بات‌ها و دستیاران مجازی و ارائه خدمات محاسباتی لبه را امکان‌پذیر می‌سازند، گفت: آنها همچنین به اتصال رو به رشد کمک می‌کنند و به اقدامات امنیتی سایبری قوی برای کاهش تهدیدات سایبری نیاز دارند.