مرتضی مصطفوی، کارشناس بازار خودرو در گفت‌وگو با خبرنگار گروه اقتصادی نجوا خبر با اشاره به ضرورت اصلاح ساختار مدیریتی صنعت خودرو گفت: سال‌هاست که صنعت خودرو متولی واحد ندارد. بخش‌های مختلف تصمیم‌های پراکنده می‌گیرند و هیچ‌کس حرف آخر را نمی‌زند. ما نیازمند یک حکمرانی واحد هستیم؛ مثل همان الگوی ستاد ملی مقابله با کرونا که تصمیم‌های سراسری می‌گرفت و همه تابع بودند.

او افزود: چین چند دهه قبل صنعت خودرو را یکی از محورهای اصلی توسعه قرار داد و همه صنایع پسینی و پیشینی را با آن هماهنگ کرد. هیچ صنعتی اجازه نداشت جلوتر یا عقب‌تر از صنعت خودرو حرکت کند. این هماهنگی نتیجه پیشرفت امروز آنهاست.

حکمرانی هوشمند؛ ضرورت فراموش‌شده در ایران

این کارشناس بازار خودرو با اشاره به ضعف سیستم‌های نظارتی گفت: وقتی در صنعت خودرو با فساد، تخلف و رانت مواجه می‌شویم، یکی از دلایلش نبود داده و شفافیت کامل است. ساختار فعلی به دلیل پیچیدگی‌ها، ناظر و سیاست‌گذار را از واقعیت‌ها دور کرده است. ما باید صنعت خودرو را از فضای سنتی خارج و به سمت حکمرانی هوشمند ببریم.»

وی افزود: انتشار اطلاعات، دیجیتال‌سازی فرایندها و استفاده از ابزارهای نوین نظارتی می‌تواند بخش قابل‌توجهی از فساد را حذف کند.

دولت باید از بنگاه‌داری خارج شود؛ اما نه به هر قیمت

مصطفوی تأکید کرد: نقش دولت در صنعت خودرو باید تنظیم‌گرانه باشد، نه دخالت‌گر و نه بنگاه‌دار. اما نکته مهم این است که اگر دولت نتواند نقش تنظیم‌گری خود را درست ایفا کند، خروجش از بنگاه‌داری به معنای رهاسازی است.

او گفت: امروز شاهدیم که برخی بخش‌ها واگذار شده، اما چون حکمران نتوانسته نقش خود را پیدا کند، بخش خصوصی بدون نظارت رها شده است. اگر بلوغ سیاسی وجود داشته باشد و دولت یک تنظیم‌گر مقتدر باشد، آن زمان می‌توانیم با خیال راحت صنعت را به بخش خصوصی بسپاریم.

ضرورت حضور یک ضلع سوم برای جلوگیری از فساد پشت‌پرده

مصطفوی در ادامه به نقش ضلع سوم اشاره کرد: در رابطه دولت و بخش خصوصی، همیشه احتمال بده‌بستان پشت‌پرده وجود دارد. نظریه‌های اقتصاد سیاسی می‌گویند دولت‌ها هم مثل بنگاه‌ها لزوماً دنبال منافع ملی نیستند. بنابراین یک ضلع سوم لازم است؛ رسانه مستقل که مراقب باشد منافع ملی قربانی توافقات پنهانی نشود.

او افزود: رسانه باید شجاع، مطالبه‌گر و منصف باشد. اگر رسانه قوی داشته باشیم که از انحرافات چشم‌پوشی نکند، می‌توانیم امیدوار باشیم که اصلاحات ساختاری در اقتصاد اتفاق بیفتد. به‌نظر من، قلب توسعه در دنیای امروز از دل جریان رسانه بیرون می‌آید.