محققان موسسه چشم ویلمر، پزشکی جان هاپکینز می گویند شواهدی در دست دارند که نشان می دهد یک داروی آزمایشی ممکن است از کاهش بینایی در افراد مبتلا به دیابت جلوگیری یا آن را کند کند.
به گزارش نجواخبر، محققان مؤسسه چشم ویلمر، پزشکی جان هاپکینز میگویند شواهدی در دست دارند که نشان میدهد یک داروی آزمایشی ممکن است از کاهش بینایی در افراد مبتلا به دیابت جلوگیری یا آن را کند کند. نتایج حاصل از مطالعهای است که در آن از موش و همچنین ارگانوئیدهای شبکیه انسان و خطوط سلولی چشم استفاده شده است. بیماری های چشمی که باعث از دست دادن بینایی میشوند، از عوارض شایع دیابت هستند که تقریباً ۸ میلیون آمریکایی را تحت تأثیر قرار میدهد، که طبق گفته مؤسسه ملی بهداشت، این آمار احتمالاً تا سال ۲۰۴۰ تقریباً دو برابر خواهد شد.
بیماریهایی که میتواند باعث تغییر رنگ چشم شود
این تیم بر روی مدلهایی از دو بیماری شایع چشم دیابتی تمرکز کردند: رتینوپاتی دیابتی پرولیفراتیو و ادم ماکولا دیابتی، که هر دو بر شبکیه، بافت حساس به نور در پشت چشم که سیگنالهای بینایی را نیز به مغز منتقل میکند، تأثیر میگذارند. در رتینوپاتی دیابتی پرولیفراتیو، رگ های خونی جدید در سطح شبکیه بیش از حد رشد میکنند و باعث خونریزی یا جدا شدن شبکیه و از دست دادن دید عمقی میشوند. در ادم ماکولا دیابتی، رگ های خونی در چشم خونریزی میکنند که منجر به تورم شبکیه مرکزی میشود و به سلول های شبکیه مسئول بینایی مرکزی آسیب میرساند.
نتایج این مطالعه که در مجله تحقیقات بالینی منتشر شد، نشان میدهد که ترکیبی به نام 32-134D که قبلاً نشان داده شده بود رشد تومور کبدی را در موشها کند میکند، با کاهش سطح پروتئینی به نام HIF یا عامل القا کننده هیپوکسی از بیماری عروقی شبکیه دیابتی جلوگیری میکند. همچنین به نظر میرسد دوزهای 32-134D ایمن تر از درمان دیگری هستند که HIF را نیز هدف قرار میدهد و برای درمان بیماری چشم دیابتی تحت بررسی است.
درمان فعلی هم برای رتینوپاتی دیابتی پرولیفراتیو و هم برای ادم ماکولا دیابتی شامل تزریق چشم با درمانهای ضد فاکتور رشد اندوتلیال عروقی (ضد VEGF) است. درمانهای ضد VEGF میتوانند رشد و نشت رگهای خونی در شبکیه را در بیماران دیابتی متوقف کنند. با این حال، این درمانها برای بسیاری از بیماران موثر نیستند و ممکن است با استفاده طولانی مدت عوارضی مانند افزایش فشار داخلی چشم یا آسیب بافت چشم ایجاد کنند.
آکریت سودی، نویسنده این مطالعه جدید، میگوید که به طور کلی، ایده مهار HIF، یک پروتئین اساسی در بدن، نگرانیهایی را در مورد سمیت برای بسیاری از بافتها و اندامها ایجاد کرده است. اما زمانی که تیم او کتابخانهای از داروهای مهارکننده HIF را غربالگری کرد و آزمایشات گستردهای را انجام داد، سودی، دانشیار چشمپزشکی و برانا و ایروینگ سیسنواین، استاد چشمپزشکی در دانشکده پزشکی دانشگاه جان هاپکینز و مؤسسه چشم ویلمر میگویند: به این نتیجه رسیدیم که داروی مورد بررسی در این مطالعه،32-134D، به طور قابل توجهی در چشمها تحمل میشود و به طور موثر سطح HIF را در چشم های بیمار کاهش میدهد.
HIF، نوعی پروتئین است که به عنوان فاکتور رونویسی شناخته میشود، این توانایی را دارد که ژنهای خاصی از جمله فاکتور رشد اندوتلیال عروقی (VEGF) را در سراسر بدن روشن یا خاموش کند. در چشم، افزایش سطح HIF باعث میشود ژنهایی مانند VEGF تولید رگ های خونی و نشت در شبکیه را افزایش دهند و به از دست دادن بینایی منجر شود.
برای آزمایش 32-134D، محققان انواع مختلفی از کشت های سلولی شبکیه انسانی مرتبط با بیان پروتئینهایی را که تولید و نشت رگهای خونی را افزایش میدهند، تست کردند. وقتی ژنهای تنظیمشده توسط HIF را در سلولهای تحت درمان با 32-134D اندازهگیری کردند، دریافتند که بیان آنها به سطوح تقریباً طبیعی بازگشته است، که برای متوقف کردن ایجاد رگهای خونی جدید و حفظ یکپارچگی ساختاری رگهای خونی کافی است.
محققان همچنین 32-134D را در دو مدل مختلف موش بالغ بیماری چشم دیابتی آزمایش کردند. در هر دو مدل، تزریق به چشم انجام شد. پنج روز پس از تزریق، محققان سطوح کاهش یافته HIF را مشاهده کردند و همچنین مشاهده کردند که این دارو به طور موثری از ایجاد رگ های خونی جدید یا نشت عروق جلوگیری میکند، بنابراین پیشرفت بیماری چشمی حیوانات را کند میکند. سودی و تیمش گفتند که آنها همچنین از اینکه دریافتند 32-134D در شبکیه چشم در سطوح فعال به مدت 12 روز پس از یک بار تزریق بدون ایجاد مرگ سلولی شبکیه یا تحلیل بافت عملکرده است، متعجب شدند.
سودی میگوید: این مقاله نشان میدهد که چگونه مهار HIF با 32-134D نه تنها یک رویکرد درمانی بالقوه مؤثر، بلکه یک رویکرد ایمن نیز هست. افرادی که با بیماری چشم دیابتی و از دست دادن بینایی روبهرو هستند شامل اعضای خانواده، دوستان، همکاران ما هستند، این یک بیماری است که گروه بزرگی از مردم را تحت تأثیر قرار میدهد. داشتن درمان های ایمن تر برای این جمعیت رو به رشد بیماران بسیار مهم است.
سودی میگوید که مطالعات بیشتری در مدل های حیوانی قبل از انتقال به آزمایشات بالینی مورد نیاز است.