بانک مرکزی موظف به نظارت بر عملکرد صرافان است؛ اما به نظر می رسد دستور انحلال کانون صرافان نوعی فرافکنی است زیرا بانک مرکزی نتوانسته بازار ارز را کنترل کند و با انحلال کانون صرافان گناه افزایش قیمت ارز را بر گردن این کانون انداخته است.
به گزارش نجوا خبر، براساس اعلام بانک مرکزی کانون صرافان طبق قوانین بانک مرکزی و آنچه در اساسنامه این کانون آمده، رفتار نکرده و بنابراین تصمیم به آغاز فرایند انحلال کانون گرفته شده است. طبیعتا کانون نیز باید در چارچوب مقررات و سیاست‌های بانک مرکزی و اساسنامه خود پیش برود و این خواسته زیادی نیست که برخی نسبت به آن نقد دارند.
کانون صرافان با مجوز بانک مرکزی در سال ۱۳۸۹ تأسیس شد و بنا بود جایگاهی داشته باشد تا بتواند بین بانک مرکزی و صراف‌ها و نهادهای مرتبط ارتباط موثر و سازنده برقرار کنند؛ اما در حالی تصمیم به انحلال آن گرفته شده که بانک مرکزی می‌توانست به جای انحلال کانون با افراد متخلفی که مقررات بانک مرکزی و حتی اسناد بالادستی یعنی اساسنامه و همچنین قواعد داخلی در کانون را رعایت نکردند برخورد کند.
اما انحلال این کانون چه تأثیری بر بازار ارز و قیمت دلار خواهد داشت؟
افزایش قیمت ارز حتمی است
یک اقتصاددان در این رابطه به «نجوا خبر» گفت: از آنجا که بانک مرکزی در تنظیم بازار ارز ناتوان بوده می‌خواهد با این کار همانند همه دولت‌های قبل، تقصیرها را گردن صرافی‌ها بیندازد و به نوعی فرافکنی می‌کند.
کامران ندری ادامه داد: انحلال کانون صرافان به طور قطع قیمت ارز را بالا خواهد برد. زیرا هر خبری که انتظارات مثبت یا منفی در بازار ارز ایجاد کند ابتدا تأثیر روانی دارد و بعد ممکن است تأثیر واقعی هم داشته باشد.
نقش غیرقابل انکار صرافی‌ها در عرضه ارز
این اقتصاددان با اشاره به نقش صرافی‌ها در عرضه ارز گفت: بستن یک کانون که مجموعه‌ای از صرافان کشور را مدیریت می‌کند، در ذهن کارگزاران اقتصادی تأثیر منفی دارد و نگران این هستند که صرافی‌ها تعطیل شوند، عرضه ارز کم و دچار مشکل شود. بنابراین طبیعی است که این خبر اثر روانی اولیه‌ای خواهد داشت که شاهد آن بودیم.
ندری با بیان اینکه اثر بعدی این کار اثر واقعی است، ادامه داد: اگر این تعطیلی موجب شود که خود صرافی‌ها برای مدتی تعطیل شوند، عملا عرضه ارز دچار مشکل می‌شود. ممکن است بانک مرکزی عرضه ارز را جبران کند؛ ولی به هر حال بخش قابل توجهی از شبکه بازار از طریق صرافی‌ها بوده است. بنابراین اگر این اقدام بانک مرکزی منجر به تعطیلی صرافی‌ها شود اثر واقعی هم دارد.
به گفته این اقتصاددان، فعلا اثر روانی این خبر موجب گرانی دلار شده؛ ولی در آینده اگر واقعا منجر به تعطیلی صرافی‌ها شود احتمال اینکه اثر واقعی هم داشته باشد و قیمت دلار از این هم بیشتر شود، وجود دارد.
برخورد بانک مرکزی با صرافی‌های متخلف به جای انحلال کانون در دستور کار قرار گیرد
این اقتصاددان با بیان اینکه بانک مرکزی وظیفه تنظیم نظام ارزی یک کشور را بر عهده دارد و باید بر زیرمجموعه‌هایش (چه بانک‌ها باشند و چه صرافی ها) نظارت کند، گفت: بانک مرکزی می‌بایست اگر زیرمجموعه‌هایش خطا کردند با آن‌ها برخورد کند، اما نه اینکه به یک باره آن‌ها را منحل کند.
ندری افزود: اگر ادعای بانک مرکزی مبنی بر اینکه صرافی‌ها کارت ملی مردم را می‌گرفتند و ۲ هزار یورو دولتی را با پول خود می‌خریدند و با قیمت آزاد می‌فروختند، درست باشد حق حکومت است (که مجری آن بانک مرکزی است) با صرافی‌ها و متخلفان برخورد کند.
فرار رو به جلوی بانک مرکزی
این اقتصاددان گفت: به نظر می‌رسد بانک مرکزی به جای برخورد با متخلفان، دارد فرافکنی می‌کند زیرا در تنظیم بازار ارز ناتوان است و نمی‌تواند قیمت ارز را کنترل کند بنابراین گناه را بر گردن صرافی‌ها انداخته است. عوامل تأثیرگذار بر قیمت ارز خیلی داخلی نیست و بنابراین بانک مرکزی نمی‌تواند التهابات بازار دلار را کنترل کند. بنابراین ابزاری که بانک مرکزی دارد دامنه تأثیرگذاری محدودی دارد؛ اما چون موفق نبوده فرافکنی کرده و صرافی‌ها را تعطیل کرده است.
ندری افزود: بانک مرکزی با این کار می‌خواهد مثل همه دولت‌های قبل، تقصیر را گردن صرافی‌ها بیندازد و به نوعی فرافکنی می‌کند.
خبرنگار: میناسادات حسینی