مدیرکل محیط زیست سمنان با بیان این که برای تشخیص بارداری«ایران»، این یوزپلنگ ماده احتمالا حدود ۵۰ روز دیگر سونوگرافی خواهد شد، گفت: نگهداری و پرورش «آذر» و «توران» به افزایش تجربه داخلی در زمینه تکثیر و رشد توله یوزپلنگ آسیایی در شرایط اسارت کمک کرده است.
به گزارش نجوا خبر، در روزهای اخیر انتشار خبر جفت‌گیری موفق «ایران» و «فیروز» دو یوزپلنگ محصور در مرکز تحقیقات یوزپلنگ آسیایی پارک ملی توران در استان سمنان، باعث ایجاد امیدواری نسبت به تولد مجدد یک یا چند توله‌یوز ایرانی در توران شده است. این توله‌یوزها خواهر یا برادر «پیروز» خواهند بود، یوزپلنگی که 10 اردیبهشت امسال در محوطه محصور پارک ملی توران به همراه دو برادرش متولد شد، اما هر دو برادر او در روزهای ابتدایی پس از تولد، بر اثر نقص جسمانی، کمبود تجربه نگهداری، ضعف در امکانات رسیدگی و سطح ایمنی پایین بدن به دلیل تغذیه نکردن از آغوز مادر و عدم پذیرش آنها توسط «ایران» تلف شدند.
در چنین شرایطی این پرسش مطرح می‌شود که این بار فرایند حاملگی و زایمان مجدد «ایران» چگونه طی خواهد شد و چه زمانی می‌توان مطمئن شد که جفت‌گیری اخیر «ایران» و «فیروز» به ثمر نشسته و یوز ماده باردار شده است؟ همچنین جای این سؤال وجود دارد که با توجه به کمبود امکانات زایمان یوز مادر و نگهداری و پرورش توله‌هایش در منطقه توران که نقش مهمی در تلف شدن دو برادر «پیروز» در ابتدای امسال داشت داشت، در صورت تأیید بارداری دوباره «ایران» چه تمهیداتی برای جبران کمبودها و رفع خطاهای گذشته اندیشیده شده است؟ همچنین این سؤال مطرح است که اگر بارداری «ایران» قطعی باشد، این یوزپلنگ ایرانی دقیقا چه زمانی زایمان خواهد کرد؟
این سؤالات را با بهرامعلی ظاهری، مدیرکل محیط زیست استان سمنان در میان گذاشتیم و او نیز در پاسخ به خبرنگار ایلنا گفت: در حال حاضر خوشبختانه جفت‌گیری موفق «ایران» و «فیروز» تأیید شده است و بقیه مراحل از تشکیل جنین تا زایمان احتمالی در زمان خود توسط متخصصان امر مورد پایش قرار خواهد گرفت و ما تمامی مراحل را طبق برنامه زمان‌بندی‌شده تحت رصد قرار خواهیم داد.
وی افزود: اکنون نمی‌توان با اطمینان کامل گفت که آیا «ایران» باردار شده است یا خیر، اما این مسئله در آینده با تشکیل کارگروه‌های تخصصی مشخص خواهد شد. ما فعلا در شرایط مشابه زمان حاضر سال گذشته هستیم و فقط جفت‌گیری موفق دو یوزپلنگ را ثبت کرده‌ایم و مانند سال قبل براساس برنامه زمان‌بندی‌شده کارگروه تولید مثل و زایمان را تشکیل خواهیم داد، اما فعلا تا حدود ۴۰ روز آینده صبر می‌کنیم تا رفته‌رفته اقدامات لازم برای تشخیص بارداری و مراحل بعدی را انجام دهیم.
رحم و تخمدان «ایران» سالم است، اما هنوز درباره بارداری مطمئن نیستیم
ظاهری در پاسخ به این سؤال که چه زمانی توان بارداری ایران را به صورت قطعی تأیید کرد، گفت: ما از حدود ۴۰ روز بعد وارد فازهای بعدی برنامه بارداری و زایمان احتمالی یوزپلنگ مادر می‌شویم و اگر شرایط اقلیمی و محیطی و وضعیت جسمانی «ایران» به ما اجازه بدهد، قصد داریم که در ۵۰ روزگی بارداری احتمالی این یوزپلنگ، روی این حیوان سونوگرافی انجام دهیم.
مدیرکل محیط زیست سمنان ادامه داد: سونوگرافی برای یوزپلنگ‌ها معمولا در میانه دوره بارداری آنها انجام می‌شود و با توجه به این که دوره بارداری این گونه به طور متوسط ۹۵ روز است، به نظر می‌رسد انجام سونوگرافی در ۵۰ روز بعد از ثبت جفت گیری زمان مناسبی باشد. البته همه چیز بستگی به شرایط آینده دارد و هنوز نمی‌توان به طور قطعی در این زمینه اظهار نظر کرد.
وی در ادامه تاکید کرد: با وجود این که در اردیبهشت امسال ناچار شدیم که برای به دنیا آوردن توله‌یوزها، «ایران» را سزارین کنیم، اما با توجه به این که اخیرا هم دامپزشکان متخصص بومی و هم دکتر پیتر کالدول، دامپزشک مجرب اهل آفریقای جنوبی، این یوز ماده را معاینه کرده و سلامت عمومی و سلامت رحم و تخمدان این حیوان را تأیید کرده‌اند، نسبت به احتمال بارداری و زایمان «ایران» امیدواریم، البته برای تأیید نهایی بارداری این یوز ایرانی همچنان باید صبر کنیم و نمی‌توان صرف جفت‌گیری و تأیید سلامت این حیوان را به منزله بارداری قطعی او دانست.
سند اولیه تکثیر و رشد توله یوزپلنگ آسیایی در اسارت تدوین شده است
ظاهری در پاسخ به سؤال دیگر ما درباره این که با توجه به ضعف امکانات و کمبود تجربه برای زایمان یوز مادر و نگهداری و پرورش توله‌هایش در شرایط اسارت در اردیبهشت امسال، حالا در صورت بارداری «ایران»، چه تمهیداتی برای رفع مشکلات قبلی موجود اندیشیده خواهد شد، توضیح داد: امسال علاوه بر اردیبهشت ماه که توله‌های «ایران» در شرایط اسارت متولد شدند، در اواخر پاییز خداوند دو توله دیگر در اختیار ما قرار داد، به نحوی که یک دامدار محلی به صورت اتفاقی دو توله یوز را در شرایط نامناسبی مشاهده کرد و آنها را به محیط بانان منطقه تحویل داد.
مدیرکل محیط زیست سمنان ادامه داد: «آذر» و «توران» همان دو توله یوزی هستند که اواخر پاییز به صورت اتفاقی تحویل ما داده شدند و وضعیت آنها شبیه توله‌های «ایران» در زمان شیرخوارگی آنها بود. در هفته‌های اخیر نیز ما این دو توله را با شیردهی دستی، تبدیل شیر به گوشت، طی کردن مراحل مختلف گوشت‌خواری، انجام نظارت‌های بهداشتی و دامپزشکی و مراقبت‌های شبانه روزی توسط کارشناسان و متخصصان داخلی پرورش داده‌ایم و خوشبختانه تجربه مناسبی در زمینه پرورش توله یوزپلنگ ایرانی در شرایط اسارت به دست آورده‌ایم.
مقام ارشد محیط زیستی استان سمنان تاکید کرد: با توجه به این که ما تمام مراحل تغذیه، نگهداری و مراقبت‌های مربوط به «آذر» و «توران» را ثبت کرده‌ایم، اکنون می‌توان گفت سند اولیه تکثیر و پرورش توله یوزپلنگ آسیایی در شرایط اسارت در کشورمان توسط متخصصان داخلی تدوین شده است. البته این یک سند پایه است که حتما باید با به دست آوردن تجربیات بیشتر تکمیل شود، زیرا شرایط رشد توله‌های مختلف براساس وضعیت بیولوژیکی و فیزیولوژیکی آنها متفاوت است و در سال‌های آینده با به دست آوردن اطلاعات بیشتر از پرورش توله‌یوز در شرایط اسارت و نیمه‌اسارت می‌توان این سند را تکمیل کرد.
وی در پایان تصریح کرد: با وجود این که ما هنوز تمام تجارب لازم را برای تکثیر و رشد توله‌یوز ایرانی در اسارت به شکل بومی به دست نیاورده‌ایم و همچنان نیاز به افزایش تجربه داخلی در این زمینه وجود دارد، ولی قطعا نگهداری و پرورش «آذر» و «توران» به افزایش تجربه ما در این زمینه بسیار کمک کرده است و حتما در آینده شرایط مطلو‌ب‌تری را برای توله‌یوزهای احتمالی که در شرایط اسارت متولد خواهند شد، فراهم خواهیم کرد.