رئیس انجمن جنگلبانی ایران گفت: مجموعه عوامل تاثیرگذار باعث شده که حال زاگرس اصلا خوب نباشد ومن مطمئن نیستم که بلوط ایرانی بتواند داومی داشته باشد.
هادی کیادلیری رئیس انجمن جنگلبانی ایران و کارشناس منابع طبیعی در گفت‌وگو با نجواخبر درباره وضعیت جنگل‌های زاگرس با تاکید براینکه زاگرس اصولا جنگل فراموش شده‌ای است، گفت: این موضوع دلایل خاصی دارد که یکی از آن‌ها این است که متأسفانه جنگل زاگرس یک جنگل معیشتی است، متأسفانه به دلیل فقر مردم که در این مناطق هستند، معیشت به شدت وابسته به جنگل است. عدم توسعه یافتگی در این مناطق بار خودش را بر دوش جنگل گذاشته است و مردم از آنجا ارتزاق می‌کنند. از چوب سوخت گرفته تا دامداری و… در این جنگل‌ها اتفاق می‌افتد و این اتفاقات از توان و ظرفیت این اکوسیستم به شدت بالاتر است.
زاگرس توان بازیابی خود را از دست داده است
وی ادامه داد: مجموعه این عوامل دست به دست هم داده است که این اکوسیستم در حال حاضر از هم پاشیده است و ما در حال حاضر وقتی زاگرس را ارزیابی می‌کنیم به دلیل بهره‌برداری‌های مضاعف که به اشکال مختلف اتفاق افتاده است این اکوسیستم توان خود را برای بازیابی از دست داده است.
رئیس انجمن جنگلبانی ایران با تاکید براینکه جنگل‌های زاگرس از چالش‌ها اشباع شده است، خاطرنشان کرد: زاگرس با توجه به مشکلاتی که در اکوسیستم آن رخ داده، دیگر توانایی آن را ندارد که خود را ترمیم کند.
حشرات چوب خوار به اکوسیستم بیمار حمله می‌کنند
کیادلیری ادامه داد: یک اتومبیلی را تصور کنید که به شدت مراقب آن هستید که کسی به آن صدمه نزند اما وقتی اتومبیل صدمه ببیند قطعا نیاز به تعمیرات دارد. در جنگل‌های زاگرس هم در حال حاضر حفاظت معنایی ندارد و باید برای سالم‌سازی و ترمیم اکوسیستم آن اقدام کرد. زاگرس دیگر توانایی تحمل فشار بیش از حد را ندارد و من فکر می‌کنم زاگرس به ورشکستگی رسیده و ما مرگ و میر بسیار وسیع درختان را در زاگرس شاهد هستیم؛ انواع حشرات چوب‌خوار در زاگرس وجود دارد که این بیماری‌ها و حشرات فقط به اکوسیستم بیمار حمله می‌کند یعنی اگر این اکوسیستم سالم بود به هیچ وجه این حشرات به درختان حمله نمی‌کردند.
وی تصریح کرد: این بیماری‌ها برای ما یک نشانه است که این اکوسیستم در چه وضعیتی قرار دارد و اگر به همین روش پیش برویم در آینده‌ای نزدیک زاگرس بیابانی خواهد شد.
رئیس انجمن جنگلبانی ایران با بیان اینکه درحال حاضر شاهد هستیم که ترکیب جمعیت گونه‌های مختلف تغییر کرده است، گفت: این جنگل‌ها میلیون‌ها سال دوام داشته‌اند، در بخش‌هایی از جنگل‌های کشور مانند زاگرس عدم توسعه‌یافتگی باعث از بین رفتن شده است و در جنگل‌های شمال کشور نیز توسعه‌یافتگی بی‌قاعده که شامل بزرگراه‌ها و کارخانه‌های چوب است باعث از بین رفتن جنگل می‌شود.
کیادلیری با اشاره به چرای بی‌رویه دام در این جنگل‌ها گفت: گفته می‌شود در زاگرس ۳۶ میلیون دام وجود دارد و آنطور که بیان می‌شود فقط ۱۶ میلیون آن مجاز است، چرای این دام در زاگرس فشار بیش از حد به آن وارد کرده است. یا یک میلیون هکتار از این جنگل‌ها به زیر کشت گندم می‌رود که این محدوده دیگر اجازه زاد و ولد جنگلی ندارد و از بین می‌رود. همچنین چوب سوخت‌هایی که از این جنگل برداشت و استفاده می‌شود از مواردی است که باعث تخریب زاگرس می‌شود.
مطمئن نیستم که بلوط ایرانی بتواند داوم داشته باشد
وی تاکید کرد: گاهی اوقات در بخش‌هایی‌عدم توسعه یافتگی باعث از بین رفتن جنگل می‌شود و در برخی از بخش‌ها نیز توسعه یافتگی بی‌قاعده باعث بروز مشکل می‌شود. مجموعه عوامل تأثیر گذار در زاگرس باعث شده که حال زاگرس اصلا خوب نباشد و من مطمئن نیستم که بلوط ایرانی بتواند داومی داشته باشد.
این کارشناس منابع طبیعی خاطرنشان کرد: در زاگرس در بسیاری از مناطق زادآوری طبیعی نداریم چراکه فرسایش خاک هم در این بخش‌ها افزایش پیدا کرده است. پوشش گیاهی از بین رفته است و اگر بذری هم به خاک برسد و بخواهد زادآوری داشته باشد چرای دام در این مناطق اجازه رشد آن گیاه را نمی‌دهد یا اگر از دام جان سالم بدر ببرد به دلیل اینکه پوشش علفی در جنگل زیاد شده است در تابستان با یک آتش‌سوزی سطحی تمام نهال‌ها می‌سوزد و از بین می‌رود.
کیادلیری در بخش دیگری از صحبت‌هایش درباره طرح کاشت یک میلیارد درخت گفت: من هیچ وقت این طرح را طرح موفقی نمی‌دانم چراکه باید اولویت‌بندی انجام شود ما در قانون درباره جنگل‌ها داریم حفظ، احیا و توسعه. ما بدون در نظر گرفتن دو مؤلفه اول و دوم یعنی حفظ و احیا به سراغ توسعه رفته‌ایم. در ضمن بسیاری از این درختانی که کاشته می‌شوند درختان سریع‌الرشد هستند.
وی ادامه داد: هیچ کسی با درختکاری مخالف نیست اما اولویت اول ما حفظ کردن است و اولویت دوم ما احیای همان جنگل‌ها است. ۵۰ درصد از همین درختانی که در طرح یک میلیارد درخت قرار است کاشته شود درخت صنوبر است که سریع‌الرشد و آب و کانون آفت است.
در زاگرس باید برنامه‌ها و استراتژی‌های بلند مدت و کوتاه مدت داشته باشیم
رئیس انجمن جنگلبانی ایران تاکید کرد: در زاگرس باید برنامه‌ها و استراتژی‌های بلند مدت و کوتاه مدت داشته باشیم. در یک برنامه بلند مدت باید وابستگی مردم به جنگل‌ها را کم کنیم تا فشار به جنگل کاهش یابد. یعنی زندگی و اشتغال مردم اصلاح شود تا وابستگی مردم به جنگل کم شود و این اقدامات در بلند مدت انجام می‌شود. در کوتاه مدت نیز می‌توان از استراتژی‌هایی بهره گرفت که در مناطق خالی درختکاری انجام شود. همچنین در کوتاه مدت باید بیماری‌ها و آفت‌ها را مدیریت کنیم.
وی ادامه داد: زاگرس نیازمند برنامه بلند مدت است و زاگرس را نمی‌توان با طرح‌های یک میلیارد درخت نجات داد. در این جنگل‌ها باید مشکلات چرای دام را حل کرد باید برای جلوگیری از آتش‌سوزی و کشت زیر جنگل برنامه داشت. اما آیا بات وجه به این ساختار که سازمان جنگل‌ها زیرمجموعه وزارت جهاد و کشاورزی است و این وزارت خانه مأموریت تولید گوشت و گندم و… را دارد می‌توان مشکلات جنگل‌ها از جمله زاگرس را حل کرد.
کیادلیری در پایان تاکید کرد: کلیت مردم منطقه عاشق زاگرس هستند اما مشکل اصلی در برنامه ریزی و عدم توجه به محیط زیست و منابع طبیعی است؛ متأسفانه در برنامه هفتم توسعه فصل منابع طبیعی و محیط زیست حذف می‌شود این یعنی که منابع طبیعی دارای اهمیت نیست.