دبیرکل خانه پرستار به تشریح علت مهاجرت پرستاران در سالهای اخیر پرداخت.
محمد شریفی مقدم دبیرکل خانه پرستار در گفتوگو با خبرنگار نجواخبر با بیان اینکه شرایط پرستاری متأسفانه به هیچ وجه مناسب نیست و پرستاران در بدترین شرایط ممکن به سر میبرند، گفت: مشکلات موجود به شکلی به هم ربط دارند به طور مثال کمبود نیروی انسانی که یک مطالبه مردمی نیز هست، مشکلی برای پرستاران است و پرستاران نمیتوانند با توجه به کمبود نیرو، خدمات با کیفیت به مردم ارائه دهند.
وی با اشاره به شاخص نیروهای پرستاری ادامه داد: تعداد نیروی کافی براساس شاخصهایی محاسبه میشود این شاخصها، هم نسبت پرستار به تخت است و هم نسبت پرستار به جمعیت است. اگر بخواهیم نسبت پرستار به جمعیت را محاسبه کنیم به نسبتِ هر هزار نفر در کشورهای اروپایی ۱۰ تا ۹ پرستار وجود دارد، همچنین به طور متوسط در کشورهای خاورمیانه به ازای هر هزار نفر ۵ الی ۶ پرستار هست؛ اینها براساس شاخصهای بهداشت جهانی است و برهمین اساس، کف این شاخص سه پرستار است، یعنی مردم اگر بخواهند حداقل خدمات پرستاری را دریافت کنند باید به ازای هر هزار نفر جمعیت سه پرستار داشته باشیم اما در حال حاضر در کشور ما این عدد ۱.۵ است.
تعداد پرستار ما از حداقل شاخص سازمان بهداشت جهانی هم کمتر است
دبیرکل خانه پرستار خاطرنشان کرد: یعنی به عبارتی وقتی تعداد پرستار ما از حداقل شاخص سازمان بهداشت جهانی کمتر است و نصف کف این شاخص است، مردم نصف حداقل خدمات پرستاری را دریافت میکنند و یا به عبارتی پرستاران بیش از نصف خدمات را نمیتوانند ارائه دهند. سازمان بهداشت جهانی تاکید میکند ارتباط مستقیم بین آمار مرگ و میر و تعداد پرستار در کشور وجود دارد و هر چقدر تعداد پرستار از حداقل شاخص یعنی سه پرستار کمتر باشد تعداد خساراتهایی که به مردم میرسد بیشتر است.
شریفی مقدم خاطرنشان کرد: تعداد پرستار به تخت نیز یک شاخص دیگر است که براساس نُرم کشور ما باید ۲ باشد که متأسفانه در برخی از مناطق ۹ دهم و در برخی مناطق ۱.۱ و… است.
۵۰ الی ۶۰ هزار نفر پرستار فارغالتحصیل بیکار داریم
وی با اشاره به کمبود نیرو تصریح کرد: کمبود نیرو نیز وجود دارد و مردم از این کمبود نیرو خسارت میبینند حالا یک سؤال مهم مطرح میشود که چرا کمبود نیرو داریم؛ آیا پرستار نیست؛ در جواب باید گفت پرستار هست و سالانه بیش از ده هزار نفر پرستار از دانشکدههای پرستاری سراسر کشور فارغالتحصیل میشوند. در حال حاضر نیز نزدیک به ۵۰ الی ۶۰ هزار نفر پرستار فارغالتحصیل داریم که بیکار هستند. البته این عدد به نظر من کف پرستاران بیکار است.
دبیرکل خانه پرستار تصریح کرد: سؤال این است که چرا این پرستاران فارغالتحصیل جذب نمیشوند. علل عدم جذب پرستاران متفاوت است، یکی از مشکلات پرستاران امنیت شغلی است. در حال حاضر پرستاران را به صورت شرکتی در ایام مورد نیاز جذب میکنند در ایام کرونا پرستاران را ۸۹ روزه به کار گرفتند و بعد این زمان را هر سه ماه به مدت دو سال تمدید کردند و بعد از آن که مرحله حاد کرونا را پشت سر گذاشتیم عذر همه این پرستاران را خواستند. استخدام رسمی وابستگی پرستار به کار را بیشتر میکند، چراکه پرستار امنیت شغلی دارد.
شریفی مقدم خاطرنشان کرد: در حال حاضر استخدام رسمی کم است به طور مثال امسال یک آزمون استخدام رسمی برگزار کردند و قصد دارند کمی بیش از ده هزار پرستار استخدام کنند که این تعداد در دریای ۱۰۰ هزار کمبود پرستار قطرهای بیش نیست. دوره پیشین آزمون استخدامی حدود سه سال پیش برگزار شده است که حدود ۱۲ هزار پرستار جذب کردند. نیروهای شرکتی امنیت شغلی ندارند و حقوقشان ۱۰ تا ۱۲ میلیون تومان است.
وی ادامه داد: در ماههای اخیر سه ابربیمارستان در تهران افتتاح شده است وقتی کمبود نیرو وجود دارد پرستاری که به این بیمارستانها میرود با دو الی سه برابر حجم کار مواجه میشود و باید با حقوق کم دو الی سه برابرِ معمول کار کند از همین رو تمایلی برای کار در بیمارستان ندارد.
دبیرکل خانه پرستار با اشاره به کارانه پرستاران گفت: در برخی بیمارستا/ها کارانهای که پرستار دریافت میکند بسیار پایین است و این بیعدالتی است؛ این موارد باعث میشود که پرستار یا کار نکند و یا اگر کار میکند فکر میکند که اگر در کشوری مانند کشورهای اروپایی، حاشیه خلیج فارس یا استرالیا کار کند درآمد بیشتری خواهد داشت. یعنی اگر اینجا به طور مثال ۲۰۰ دلار میگیرد در آنجا ۳ هزار دلار میگیرد. بنابراین عقل سلیم به این فرد حکم میکند مهاجرت کند در واقع علت مهاجرت نیز جذابیتهای کشور مقصد است. در کشورهای مقصد معمولا هم حقوق خوب است و هم بیعدالتی در آنجا کمتر است و این عوامل باعث میشود که همکاران ما مهاجرت کنند.
به طور میانگین سه هزار پرستار در سال مهاجرت میکنند
شریفی مقدم با اشاره به آمار مهاجرت پرستاران گفت: نمیتوانیم آمار دقیقی از مهاجرت پرستاران داشته باشیم اما به طور تقریبی حدود سه هزار پرستار مهاجرت میکنند. برآوردی که ما داشتیم این آمار را براساس موارد شهودی به دست آوردیم. البته مهم این آمار نیست بلکه مهم علت مهاجرت پرستاران است.
وی همچنین درباره مهاجرت پرستاران با سابقه گفت: میانگین سابقه پرستاران که مهاجرت میکنند ۱۰ سال است یعنی پرستارانی با سابقه کار ۲۰ سال و ۲۵ گرفته تا سابقه ۱۵ سال و… مهاجرت میکنند. این ده سال یعنی اوج زمان یک پرستار. پرستار هم نیاز به مهارت دارد و هم دانش. دانش را در دانشگاه پرستاری کسب کرده است و اما مهارت را در بیمارستان کسب میکند. پرستاری که سابقه ۱۵ سال دارد یعنی در اوج شکوفایی است. خیلی از پرستاران ما در سابقه ۱۵ سال هستند و استخدام رسمی هستند اما مهاجرت میکنند و این ضایعه است برای کشور. در حالی که کشور ما به شدت نیاز به پرستار دارد و مردم در بیمارستان دچار مشکل میشوند اما متأسفانه پرستاران باسابقهی ما مهاجرت میکنند.