یک کارشناس آموزش و پرورش با اشاره به راهاندازی مدارس مسجد محور گفت: این طرح علیرغم معایب آن محاسنی هم دارد اما در یک نگاه باید بگویم که بالاترین عیب این نوع مدارس، ایجاد تنوع بیشتر در مدارس است.
ناصر کوهستانی کارشناس و پژوهشگر حوزه آموزش و پرورش در گفتوگو با نجواخبر درباره مدارس مساجد محور گفت: در ابتدا باید مشخص شود هدف از اینکه میخواهیم مدرسه را به مسجد ببریم چیست.
وی ادامه داد: در گام اول این طرح با همین عنوان از مدار مدرسه خارج است یعنی عنوان مدرسه مسجد محور با قاعده مدرسه همخوانی ندارد. در کشور ما تنوع مدارس کم نیست و ما انواع و اقسام مدارس را داریم و باید به دنبال این باشیم که برای اینکه یک آموزش عدالت محور نصیب دانشآموزان و مردم شود این تنوع را کم کنیم.
این کارشناس و پژوهشگر حوزه آموزش و پرورش تصریح کرد: اما الان با این عنوان مسجد محور یک تنوع دیگر به انواع مدارس اضافه کردهایم یعنی باید دوباره یک سری از دانشآموزان را گلچین کنیم و جداسازی کنیم و در مسجد آموزش دهیم و این یک ضربه دیگر به مدارس دولتی است. در مدارس دولتی به معنای عام خودش دیگر عملا دانشآموزی نداریم چراکه یک سری از دانشآموزان در آزمونها شرکت میکنند و بعد از پذیرفته شدن به مدارس تیزهوشان میروند یک سری به مدارس نمونه مردمی میروند و یک سری از دانشآموزان که وضعیت مالی خانوادگی مناسبی دارند به مدارس هیئت امنایی میروند و آنهایی که خیلی وضعیت مالی خوبی دارند به مدارس غیردولتی میروند.
کوهستانی خاطرنشان کرد: از سوی دیگر ما در مدرسه نیاز به این داریم که یک سری دانشآموزان اخلاق محور داشته باشیم که این اخلاق خوب را در بین سایر دانشآموزان تسری بدهند اما با این نوع مدارس میخواهیم این دانشآموزان را هم جدا کنیم و به مدارس مساجد محور ببریم دیگر دانشآموزی عملا برای مدارس دولتی نمیماند و مدارس دولتی خالی شده و معلم انگیزهای برای رفتن به سرکلاس ندارد.
وی ادامه داد: معتقدم اولین ایرادی که این نوع مدارس دارد این است که ما با این کار به تنوع مدارس دامن میزنیم و این از عدالت آموزشی به دور است در حالی که هدف وزارت آموزش و پرورش در این دولت این بوده است که تنوع مدارس را کم کرده و عدالت آموزشی را اجرا کند. این نوع اقدامات به نظر میرسد با هدف سند تحول بنیادین آموزش و پرورش همخوانی نداشته باشد.
این کارشناس آموزش و پرورش گفت: هدف ما از راه اندازی مدارس مسجد محور این است که میخواهیم یک کار تربیت ویژهای انجام دهیم برای این کار میتوان اقدامات دیگری در همان مدارس دولتی در دستور کار قرار داد.
کوهستانی با اشاره به جداسازی بچهها از این طریق گفت: در لایههای پنهانی این طرح این طور به نظر میرسد و به سایر دانشآموزان القا شود که دانشآموزان در مدارس مسجدمحور برای مسجد مناسب هستند و سایر دانشآموزان برای مسجد مناسب نیستند و به نوعی جداسازی دانشآموزان صورت بگیرد و عامل این میشود که سایر دانشآموزان با مسجد زاویه پیدا کنند. در صورتی که ما اگر دغدغه تربیت، فرهنگ، مسجد و اهدافی که در مسجد قرار است پایهگذاری شود را داریم میتوانیم در فوق برنامههای مدارس دولتی این موضوع را قوت دهیم و در روز و در ماه و در طول ترم ساعاتی را تعریف کنیم که دانشآموزان از فضای مسجد استفاده کنند و مساجد مدرسه محور را زیاد کنیم و مسجد محله را تقویت کنیم و تمهیداتی بیندیشیم که نماز در مسجد کنار مدرسه اقامه شود. این موضوعات میتواند به ما کمک زیادی در این زمینه داشته باشد.
وی خاطرنشان کرد: سؤال بعدی که در این خصوص مطرح میشود این است که این مدارس مسجد محور در چه پایهای قرار است برگزار شود و آیا این مدارس دولتی هستند و یا یک مدرسه خصوصی؟ اگر قرار است ما از مشارکت دوباره خیرین و مردمی که هیئت امنای مسجد هستند استفاده کنیم که الی ماشاءالله ما مدارس مشارکت محور در کشور داریم و نیازی دیگر به این نوع مدارس نیست و مدارس غیردولتی، به ویژه مدارس هیئت امنایی داریم.
این کارشناس آموزش و پرورش تصریح کرد: اگر میخواهیم مسجد در رأس برنامههایمان باشد و از توانمندیهای مسجد محل استفاده کنیم بیاییم پل ارتباطی بین مسجد و مدرسه را تقویت کنیم. این هم نگاه دیگری است که میتوان به این موضوع داشت. یکی از دیگر موضوعاتی که شاید در زوایای پنهان این طرح میتواند وجود داشته باشد و بعدها میتواند آسیب زننده باشد، نوع برخورد دانشآموزان است. باید به این نکته توجه داشت که دانشآموز فراز و فرود دارد ومسجد دارای تقدس است، حریم مسجد با حریم مدرسه متفاوت است اما با این طرح در هم آمیخته میشود. در واقع مدرسه جایی است که دانشآموز کارهای زیادی در آنجا انجام میدهد شیطنت دارد و موضوعات زیادی برای دانشآموز وجود دارد آیا در مساجد هم دانشآموز میتواند این طور باشد؟
کوهستانی خاطرنشان کرد: اگر این طرح قطعی است و دست اندرکاران آن به این نتیجه رسیدهاند که باید این گونه مدارس را داشته باشیم باید آسیبشناسی این موارد در آن لحاظ شود. ما یک نگاه ایدئولوژیک به آموزش داریم و چون این نگاه را داریم هر نوع طرحی از این دست مطرح شود قطعا با روی باز پذیرفته میشود اما باید آسیبشناسی دقیقی در خصوص آن صورت بگیرد. البته این طرح علیرغم معایب آن محاسنی هم دارد اما در یک نگاه باید بگویم که بالاترین عیب این نوع مدارس را ایجاد تنوع بیشتر در مدارس میدانم. نباید به تنوع مدارس دامن بزنیم.