صنعت فولاد جزو صنایع پیشران و یکی از صنایعی است که نقش پررنگی در ارزآوری و صنعتی شدن ایران دارد و به همین دلیل مشاغل زیادی در حلقه های پایینی، میانی و بالایی آن ایجاد شده، اما این‌ها تنها بخش کوچکی از تاثیرات فولاد در اقتصاد کشور پهناوری همچون ایران است.
«صنعت فولاد کشور طی سال‌های گذشته با رشدی قابل توجه در تولید و صادرات توانسته نقش محوری در میان صنایع کشور داشته باشد.» این سخنی است که رضا زائرحیدری، کارشناس بازار فولاد در گفت‌وگو با خبرنگار نجوا خبر می‌گوید و معتقد است: تولید فولاد در ایران در حالی ۴.۵ درصد از تولید ناخالص ملی را به خود اختصاص داده که ایران در تولید فولاد جهانی، در رتبه دهم جهان قرار گرفته است.
فرصت های صنعت فولاد
این کارشناس صنعت فولاد در مورد فرصت های این صنعت در ایران گفت: منابع انسانی ارزان، منابع سرشار انرژی، بهره مندی از آب در فرایند تولید فولاد، اثر بخشی فولاد در رشد اقتصادی، رقابتی بودن نسبی قیمت، فرصت ویژه صادرات با بهره‌گیری از بنادر صادراتی و... فرصتهایی است که تولید فولاد را در ایران جذاب می‌کند.
وی ادامه داد: تولید فولاد در کشور در حالی سال گذشته، روندی ملایم همراه با افزایش داشت که حاشیه سود و ارزآوری بالای این صنعت موجب جذاب شدن بیش از پیش آن شد؛ به گونهای که ایران رتبه دهم را در تولید فولاد جهان دارد.
اشتغالزایی با رونق صنعت فولاد
زائرحیدری با اشاره به اشتغالزایی صنعت فولاد به ویژه در بخش پایین و میان دستی گفت: فولاد بخش‌ها و مقاطع مختلفی دارد که زنجیره آن را کامل می‌کند. این در حالی است که در هر یک از مقاطع تولید فولاد، مراحل مختلفی وجود دارد اعم از استخراج سنگ آهن و فلزات از معادن، ریخته گری، عملیات‌های ثانویه مانند برشکاری و جوشکاری، ساخت تجهیزات و ماشین آلات، آموزش و... تا حمل‌ونقل و فروش آنها، همگی نیازمند نیروی متخصص آن زنجیره است.
وی با اشاره به اشتغالزایی شرکت فولاد مبارکه، افزود: شرکت فولاد مبارکه اصفهان به عنوان یکی از بزرگ ترین واحدهای تولید فولاد در ایران به طور مستقیم و غیرمستقیم باعث اشتغال به کار ۴۰۰ هزار نفر شده است. این در حالی است که کارخانه های تولید فولاد در ایران کم نیستند و می‌توانند موجب اشتغالزایی حجم بزرگی از جوانان شوند.
تهدیدات صنعت فولاد در ایران
زائرحیدری با بیان اینکه تولید فولاد در ایران ۴.۵ درصد از تولید ناخالص ملی را به خود اختصاص می‌دهد، ادامه داد: کمبود منابع مالی، نبود امکانات زیربنایی و روبنایی مناسب، بی ثباتی در برنامه‌های کلان کشور و سیاست‌گذاری، نبود استراتژی مناسب برای توسعه صنعت فولاد، پایین بودن بهره وری عوامل تولید، بی توجهی به مکان یابی استقرار واحدها، عدم توسعه واحدهای تحقیق و توسعه و بهره‌برداری نامناسب از آن، بی توجهی به توازن ظرفیت‌سازی زنجیره تولید از معدن تا محصول نهایی و عدم توجه به مدیریت اکتشاف مواد معدنی به ویژه سنگ آهن از جمله تهدیدات و موانع رشد تولید فولاد کشور است.
وی با اشاره به عقب ماندگی دانش فنی به روز در این صنعت، گفت: عدم تعادل در برنامه‌ریزی جهت افزایش ظرفیت بهره‌برداری معادن در تولید فولاد خام، بی توجهی به حداقل ظرفیت اقتصادی به منظور بهره‌وری در تولید، عدم استفاده از فناوری‌های روز در ظرفیت‌سازی، بالا بودن سهم سرمایه‌گذاری تجهیزات وارداتی، عدم رشد مورد نیاز در تولید دانش فنی به روز و وابستگی به کشورهای خارجی، موانع جدی بر سر راه تولید و صادرات فولاد در ایران هستند.
دورخیز فولادگران ایرانی برای فتح بازارهای جدید
این کارشناس صنعت فولاد با بیان اینکه ایران یکی از تولیدکنندگان پیشرو در تولید فولاد است، گفت: چندین کارخانه فولاد ایران ازجمله فولاد مبارکه اصفهان با سهم بالای تولید خود رهبران تولید فولاد در خاورمیانه هستند.
وی با اشاره به اینکه فولادسازان ایرانی به کشورهای دیگر از جمله چین، عراق و امارات متحده عربی و سایر کشورها صادرات دارند، از مشوقهایی خبر داد که دولت برای این کار اختصاص داده است و ادامه داد: صنعت فولاد ایران با وجود برخی چالش‌ها از جمله تأثیر تحریم، همچنان یکی از عوامل حیاتی در اقتصاد است.
زائرحیدری با بیان اینکه فولادسازان ایرانی در حال گسترش بازارهای صادراتی خود هستند، گفت: توسعه صادرات فولاد با توجه به شرایط مناسب کشور از لحاظ دارا بودن ذخایر مناسب معدنی و تقاضای مناسب کشورهای همسایه نشان دهنده مزیت صادراتی محصولات این صنعت است.