سخنگوی سازمان اورژانس کشور با اشاره به افزایش ۱۰ درصدی آمار گرمازدگی در کشور گفت: در تیرماه سال جاری ۲۲۵ نفر به دلیل گرمازدگی در بیمارستان‌ها بستری و یا درمان شده‌اند.
به گزارش خبرنگار نجواخبر، بابک یکتاپرست با بیان این که به دلیل بالا بودن دمای هوا هموطنان در معرض گرمازدگی قرار دارند، اظهار کرد: گرمازدگی نوعی اختلال در تنظیم دمای بدن است. وقتی انسان به فعالیت می‌پردازد، گرما در بدن او تولید می‌شود که بدن باید بتواند گرمای اضافی را خارج و تعادلی ایجاد کند تا سلول‌های بدن بتوانند در دمای ۳۷ درجه سانتیگراد فعالیت خود را ادامه دهند.
اگر بدن نتواند حرارت اضافی را خارج کند یا دمای محیط به حدی بالا باشد که این تعادل دمایی به‌هم بخورد دمای درونی بدن افزایش می‌یابد و سلول‌های بدن نمی‌توانند کار طبیعی خود را انجام دهند و بدن نسبت به این موضوع واکنش نشان می‌دهد که منجر به بروز علائم تشنگی، تعریق، تند نفس کشیدن و افزایش ضربان قلب می‌شود.
وی افزود: گرمازدگی می‌تواند در موارد شدید باعث اختلال سطح هوشیاری و کما و حتی به مرگ منتهی شود.
سخنگوی سازمان اورژانس کشور بیان کرد: افراد دچار گرمازدگی عمدتاً با علائم ضعف و بی‌حالی به اورژانس مراجعه می‌کنند که میزان بروز این علائم نسبت به سال گذشته ۱۰ درصد افزایش یافته است به طوری که در تیرماه سال جاری ۲۲۵ مورد گرمازدگی قطعی که منجر به بستری و درمان در بیمارستان شده، گزارش شده است.
وی گفت: مهم‌ترین توصیه ما پیشگیری از بروز گرمازدگی است. برای این کار باید در ساعات اوج گرما بین ۱۱ تا ۱۷ روزاز خانه خارج نشوند. افراد در معرض خطر شامل افراد سالمند، زنان باردار، کودکان، بیماران مزمن هستند که توصیه می‌کنیم در ساعات گرم از خانه خارج نشوند و سایر افراد نیز انجام کارهای ضروری خود را به ساعات اولیه صبح موکول کنند، همچنین درصورت نیاز حتما با لباس‌های نخی، خنک، رنگ روشن و گشاد استفاده کنند. وی با اشاره به اشعه UV افزود: اشعه یو وی برای انسان مفید است و حتی باعث تولید ویتأمین دی نیز می‌شود. اما این اشعه دو حالت دارد. حالت اول روی پوست اثر می‌گذارد و حالت دوم روی قرنیه چشم و نقاط عمیق‌تری از پوست اثر می‌گذارد که می‌تواند باعث سوختگی‌های شدید و آسیب به چشم شود. همچنین باعث چین و چروک پوستی و حتی سرطان می‌شود. به همین دلیل توصیه می‌شود که از عینک و کلاه آفتابی استفاده شود تا اثرات اشعه UV را کاهش دهد.
یکتاپرست گفت: سالمندان، کودکان، زنان باردار و افرادی که دارای بیماری‌های خاص مثل دیابت هستند بیشتر از سایر افراد باید این موارد را رعایت کنند. وی افزود که همکاران من در سراسر کشور در حالت آماده باش هستند و در مراکز مختلف از شهرها مستقر هستند تا در صورت نیاز به هموطنان کمک‌رسانی کنند.
چه عواملی باعث گرمازدگی می‌شود؟
در بدن ما به میزان بسیار زیادی حرارت داخلی تولید می‌شود که به طور طبیعی ما خودمان را با عرق کردن و خارج کردن دمای اضافی از راه پوست، خنک نگه می‌داریم. اما در برخی شرایط خاص مانند دمای بسیار بالا، رطوبت بالا و یا فعالیت شدید در زیر آفتاب داغ، این سیستم خنک کننده ممکن است درست عمل نکند و اجازه دهد که گرما تا حد خطرناک و آسیب‌رسانی در بدن بالا برود. اگر فردی آب بدنش را از دست بدهد و همچنین به اندازه کافی نیز عرق نکند تا بدنش خنک شود، در این صورت دمای داخلی بدن افزایش پیدا کرده و گرمازدگی بروز می‌کند.
علائم و نشانه‌های گرمازدگی کدامند؟
اگرچه ممکن است در این حالت در هر فردی علائم متفاوتی بروز کند، اما در مجموع شایعترین علائم گرمازدگی شامل سردرد، سرگیجه، عدم قدرت تمرکز و گیجی، خستگی، گرما و خشکی پوست که قرمز می‌شود اما عرق نمی‌کند، افزایش شدید حرارت بدن، از دست دادن هوشیاری، تند شدن ضربان قلب و حالت توهم است.
گرمازدگی چگونه قابل درمان است؟
از آنجا که گرمازدگی می‌تواند آسیب‌های دائمی را متوجه فرد گرمازده کرده و حتی می‌تواند موجب مرگ وی نیز شود، لذا درمان سریع آن بسیار حائز اهمیت است. برخی از اقدامات فوری اولیه برای کمک به فرد مبتلا که شما می‌توانید تا پیش از رسیدن مأموران اورژانس انجام دهید، عبارتند از:
1. فرد را به یک فضای بسته ببرید
2. لباس فرد را از بدنش خارج کرده و به آرامی پوست را با آب خنک مرطوب کنید و بیمار را باد بزنید تا بدنش برای عرق کردن تحریک شود
3. روی کشاله‌های ران و زیر بغل فرد کیسه‌های یخ بگذارید
4. فرد را در یک اتاق خنک بخوابانید و پاهای وی را کمی بالا از بدنش قرار دهید. همچنین علاوه بر موارد بالا، اغلب در این وضعیت مصرف مایعات وریدی برای جبران مایعات و الکترولیت‌های از دست رفته ضروری است. عموما استراحت در رختخواب توصیه می‌شود و ممکن است دمای بدن تا هفته‌ها پس از گرمازدگی به طور غیر طبیعی کاهش یا افزایش پیدا کند.
چطور می‌توان از بروز گرمازدگی جلوگیری کرد؟
چندین توصیه که می‌تواند از شما در برابر تأثیرات شدید گرمازدگی محافظت کند عبارت است از:
1. در طول انجام فعالیت‌های شدید در خارج از منزل بویژه در روزهای گرم مقادیر زیادی مایعات بنوشید. آب و نوشیدنی‌های ورزشی بهترین انتخاب هستند. از نوشیدن چای، قهوه، سودا و الکل خودداری کنید چرا که این مایعات می‌توانند به از دست رفتن آب بدن کمک کنند.
2. لباس‌های سبک با بافت ریز و رنگ روشن بپوشید
3. انجام فعالیت‌های شدید و ورزشی را به ساعت‌های خنک‌تر در طول روز موکول کنید
4. از بدن خود با استفاده از کلاه و عینک آفتابی و نیز یک چتر آفتابی، در برابر نور خورشید حفاظت کنید.
5. در صورتی که می‌خواهید در محیط بیرون باشید، ساعات بیرون ماندن را به تدریج اضافه کنید تا بدنتان به هوای بیرون عادت کند
6. مکرر مایعات بنوشید و از بالا رفتن حرارت بدن با استفاده از اسپری مرطوب کننده جلوگیری کنید.
7. سعی کنید تا جایی که امکان دارد در روزهای بسیار داغ و مرطوب بیشتر ساعات روز را در فضای بسته باشید. اگر در آب و هوای گرم زندگی می‌کنید و یا مبتلا به هر یک بیماری‌های مزمن هستید، در مورد مسائل ایمنی دیگری که می‌تواند از شما در برابر گرمازدگی حفاظت کند، با پزشک مشورت کنید.
برای گرمازدگی چه بخوریم؟
بدون تردید زمانی که دمای هوا افزایش پیدا می‌کند، نوع مواد غذایی را هم که استفاده می‌کنید باید تا حدی تغییر دهید. بعضی از خوراکی‌ها به پایین آوردن دمای بدن کمک می‌کنند و باید آن‌ها را برای جلوگیری از گرمازدگی، به‌ویژه در فصل تابستان، استفاده کنید.
میوه‌هایی که برای پیشگیری از گرمازدگی باید بخورید گلابی، خیار، انگور، طالبی و هندوانه است. خوردن این میوه‌ها در فصل گرما، بدن را خنک نگه می‌دارد. از طرفی آن‌ها مقدار زیادی از آنتی اکسیدان‌های ضروری را دارند و بخش فراوانی از آن‌ها را آب تشکیل داده است تا بدن پس از مصرفشان آب کافی را برای مقابله با گرما داشته باشد. یک میوه دیگر که برای درمان گرمازدگی توصیه می‌کنیم، لیموترش است. کافی است آن را با آب و اندکی شکر مخلوط کنید و بخورید. ترکیب شربت آب لیمو و نعنا نیز به پایین آوردن دمای بدن کمک شایانی می‌کند.
گزارش: پرستو بختیاری