هوش مصنوعی با قابلیت‌های پردازش سریع و دقیق حجم عظیمی از داده‌ها، می‌تواند به مبارزه با تغییرات اقلیمی کمک کند. در این مسیر، ادغام استراتژیک هوش مصنوعی در هدایت نوآوری، کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای و ترویج توسعه پایدار بسیار مهم خواهد بود.
ادغام هوش مصنوعی (AI) در تلاش‌های مرتبط با کاهش تغییرات اقلیمی، گامی حیاتی در جهت رسیدگی به موضوع مهم گرمایش جهانی است. قابلیت‌های هوش مصنوعی در پردازش سریع و دقیق حجم عظیمی از داده‌ها، آن را به ابزاری ارزشمند در بخش‌های مختلف تبدیل می‌کند. هدف از به‌کارگیری هوش مصنوعی، کمک به کسب‌وکارها و دولت‌ها برای آمادگی بهتر جهت روبه‌رو شدن با تغییرات اقلیمی و کاهش چالش‌های فزاینده آن در جوامع آسیب‌پذیر است.
هوش مصنوعی در موضوع اندازه‌گیری سرعت تغییرات کوه‌های یخ، ده هزار برابر سریع‌تر از یک انسان آموزش‌دیده است. این عملیات برای انسان بسیار زمان‌بر بوده و تمایز کوه‌های یخ از ابرها نیز دشوار است. این سرعت محاسبه به دانشمندان کمک می‌کند تا میزان آب شدن یخ در اقیانوس‌ها را تنها در یک‌صدم ثانیه اندازه‌گیری کنند.
هوش مصنوعی همچنین در تصاویر ماهواره‌ای و تخصصی اکولوژی برای ترسیم تأثیر جنگل‌زدایی بر بحران تغییرات اقلیمی مورداستفاده قرار می‌گیرد. فناوری از راه دور برخی شرکت‌ها مانند Space Intelligence واقع در اسکاتلند معیارهایی مانند نرخ جنگل‌زدایی و میزان کربن ذخیره‌شده در جنگل‌ها را اندازه‌گیری می‌کنند. شکل شماره 1 محاسن ترسیم نقشه جنگل‌زدایی را نشان می‌دهد.
جنگل‌کاری در اطراف پایتخت کشور برزیل یکی دیگر از کاربردهای هوش مصنوعی در زمینه تغییرات اقلیمی است. یک استارت‌آپ پیشرو به نام Morfo در این کشور، رایانه‌های مجهز به هوش مصنوعی را با پهپادها هماهنگ‌سازی کرده تا تپه‌های ساحلی اطراف شهر ریودوژانیرو (Rio de Janeiro) را جنگل‌کاری کنند. رایانه‌ها اهداف و تعداد دانه‌هایی را که باید رها شوند تعریف می‌کنند. این ابتکار در ژانویه 2024 راه‌اندازی شده و هدف آن کاشت بذر در مناطق صعب‌العبور است. به‌گفته دولت محلی، یک پهپاد منفرد می‌تواند 180 کپسول بذر را در دقیقه پراکنده کند که 100 برابر سریع‌تر از استفاده از دست انسان برای احیای جنگل‌های سنتی است.
در آفریقا (یکی از مراکزی که تأثیر بسیار زیادی از تغییرات اقلیمی می‌گیرد)، هوش مصنوعی در پروژه IKI سازمان ملل با پیش‌بینی الگوهای آب‌وهوا برای کمک به جوامع آسیب‌پذیر در برابر تغییرات اقلیمی استفاده می‌شود. جوامع و مقامات این مناطق با استفاده از این داده‌ها می‌توانند درباره چگونگی سازگاری با با تغییرات اقلیمی و کاهش تأثیر آن، برنامه‌ریزی بهتری داشته باشند. این موضوع شامل بهبود دسترسی به انرژی پاک، اجرای سیستم‌های مدیریت پسماند مناسب و تشویق جنگل‌کاری می‌شود.
به گفته آژانس حفاظت از محیط‌زیست ایالات‌متحده (EPA)، زباله‌ها، تولیدکننده بزرگ متان و مسئول تولید 16 درصد از گازهای گلخانه‌ای (GHG) جهانی هستند. همان‌طور که در شکل شماره 2 مشاهده می‌شود، انتشار گاز متان محل‌های دفن زباله در ایالات‌متحده، سهم چشمگیری را به خود اختصاص داده است.
به‌طور مثال به‌تازگی استارت‌آپی به نام Greyparrot با استفاده از سیستم هوش مصنوعی ابداعی خود، به‌منظور رسیدن به بالاترین میزان بازیافت مواد زائد، توانسته با تجزیه‌وتحلیل امکانات پردازش و بازیافت زباله، بهترین حالت ممکن جهت کاهش تولید گاز متان را اجرا کند.
از طرفی دیگر آلودگی تولید پلاستیک‌ها با انتشار گازهای گلخانه‌ای و آسیب رساندن به طبیعت اقیانوس‌ها، تغییرات اقلیمی را تشدید می‌کند. طبق اعلام آژانس بین‌المللی انرژی، اشتهای ما برای پلاستیک باعث افزایش تقاضا برای محصولات پتروشیمی می‌شود. همچنین مرکز حقوق بین‌المللی محیط‌زیست (CIEL) تخمین می‌زند که در صورت ادامه روند موجود، پلاستیک‌ها تا سال 2050 حدود 20 درصد از مصرف نفت را به خود اختصاص خواهند داد.
سازمان‌های فعال در حوزه محیط‌زیست از هوش مصنوعی برای کمک به پاک‌سازی آلودگی پلاستیکی از اقیانوس استفاده می‌کنند. هوش مصنوعی با تشخیص اشیا، به ایجاد نقشه‌های دقیق از زباله‌های اقیانوس در مکان‌های دوردست کمک می‌کند. پس از آن زباله‌های اقیانوس را می‌توان جمع‌آوری و حذف کرد که کارآمدتر از روش‌های پاک‌سازی قبلی است
برخی شرکت‌ها نیز برای پیش‌بینی مکان، زمان وقوع و نوع بلایای مرتبط با تغییرات اقلیمی از هوش مصنوعی استفاده می‌کنند. تجزیه‌وتحلیل مبتنی بر هوش مصنوعی این شرکت‌ها از شرایط بلایا و عواملی مانند کیفیت هوا، می‌تواند به تصمیم‌گیری در مورد اقدامات متناسب کمک کند.
از طرفی دیگر، آزمایشگاه تحقیقاتی هوش مصنوعی گوگل (Google DeepMind) در حال کار بر روی ایجاد فهرستی کامل از مجموعه اقدامات مؤثر و راه‌حل‌های هوش مصنوعی جهانی برای مبارزه با تغییرات اقلیمی است. در این راستا، این کمپانی اخیراً شرکتی به نام Climate Change AI راه‌اندازی کرده که معتقد است یادگیری ماشین در مبارزه با تغییرات اقلیمی، نقشی کلیدی دارد.
بخش‌های مختلف صنایع حدود 30 درصد از گازهای گلخانه‌ای جهان را تولید می‌کنند. از هوش مصنوعی جهت کمک به کربن‌زدایی فعالیت‌های کمپانی‌های صنایع فلزی، معدنی و نفت و گاز استفاده می‌شود. شرکت Eugenie.ai مستقر در کالیفرنیای ایالات‌متحده، یک پلتفرم ردیابی انتشار گازهای گلخانه‌ای ایجاد کرده که تصاویر ماهواره‌ای را با داده‌های دریافت شده از ماشین‌های صنعتی و فرایندها ترکیب و سپس این داده‌ها را تجزیه‌وتحلیل می‌کند تا به شرکت‌ها در شناسایی، ردیابی و کاهش 20 تا 30 درصدی انتشار گازهای گلخانه‌ای کمک کند.
هوش مصنوعی از طرق مختلفی چون بهینه‌سازی مصرف انرژی، ترویج شیوه‌های حمل‌ونقل پایدار، نظارت بر انتشار گاز متان، مدیریت بلایای طبیعی (واکنش به بلایای طبیعی چون سیل و آتش‌سوزی‌های فصلی) و همچنین در کشاورزی (تضمین استفاده بهینه از فضا و کودها و کاهش تأثیرات زیست‌محیطی فعالیت‌ها) به کاهش اثرات تغییرات اقلیمی به این کره خاکی و درنتیجه انسان‌ها یاری می‌رساند.
سهم بالقوه هوش مصنوعی در کاهش اثرات تغییرات اقلیمی غیرقابل‌انکار است و هوش مصنوعی یک متحد قدرتمند در مبارزه با تغییرات اقلیمی است که مزایای قابل توجهی را در بخش‌های مختلف ارائه می‌کند.