اظهارات اخیر وزیر اقتصاد درباره نرخ سود بانکها و برنامه تیم اقتصادی برای کنترل نرخ بهره این احتمال را تقویت کرده که بزودی شاهد تغییراتی در نرخ سود بانکی باشیم. اما الان بانکها به سپرده های بانکی چه سودی میدهند؟
به گزارش نجواخبر، نرخ سود سپرده های بانکی با مصوبه شورای پول و اعتبار 22.5 درصد تعیین شده است. اما بانک مرکزی در ماه های پایانی سال گذشته برای مقطع کوتاهی مجوز انتشار اوراق گواهی خاص با سود 30 درصدی را داد و به دنبال آن سقف نرخ سود در نظام بانکی برای دوره کوتاهی به 30 درصد رسید.
اما بعد از آن بانک مرکزی به بانکها اولتیماتوم داد که باید نرخ سود سپرده های خود را اصلاح کنند و در صورت تخلف با آنها برخورد جدی خواهد شد. مدیران بانکی البته به جدیت بانک مرکزی بر اصلاح نرخ سود و پایبندی بانکها به اعمال این تغییرات اذعان کرده و گفتند: جدیت بانک مرکزی باعث شد تا تخلفات سودی بانکها به حداقل برسد.
بر اساس مصوبه شورای پول و اعتبار نرخ سود سپرده های بانکی عبارت است از سپرده کوتاه‌مدت عادی (کارت‌های بانکی): 5 درصد، سپرده کوتاه مدت ویژه سه‌ماهه: 12 درصد [بانکها معمولا ارائه نمی‌دهند]، سپرده کوتاه‌مدت ویژه شش‌ماهه: 17 درصد [بانکها معمولا ارائه نمی‌دهند]، سپرده بلندمدت با سررسید یک‌سال: 20.5 درصد، سپرده بلندمدت با سررسید 2 سال: 21.5 درصد و سپرده بلندمدت با سررسید 3 سال: 22.5 درصد.
عبدالناصر همتی وزیر اقتصاد به تازگی اظهاراتی در نقد نرخ سود داشته و تأکید کرده که " وقتی نرخ سود را بالا ببرید، فقط منجر به ناترازی بیشتر و نقدینگی و تورم بیشتر خواهد شد و البته بازار سرمایه را هم نابود می‌کند. من به دوستان بانکی هم گفته‌ام، میدانیم برای کنترل تورم، در مقطع کوتاه، باید نرخ سود را افزایش دهیم. اما این برای موقعی است که بانک های ما تراز باشند و بانک مرکزی هم آنقدر قوی باشد که اگر بانکی یک مقدار از ضوابط نظارتی عدول کرد، با آن برخورد کند."
وزیر اقتصاد از دیدگاه تیم اقتصادی برای کنترل نرخ بهره گفته و تأکید کرده: "ما با بقیه ارکان تیم اقتصادی دولت همکاری داریم و خواهیم داشت که نرخ بهره را کنترل و در عین حال توجه‌ها را به سمت بازار سرمایه جلب کنیم چون میدانیم رسیدن به تأمین مالی غیرتورمی از طریق بازار سرمایه امکانپذیر است."
باتوجه به نگاه حاکم در وزارت اقتصاد برای نرخ سود بانکی و البته همفکری طیب نیا مشاور اقتصادی رئیس‌جمهور با همتی در این حوزه خیلی دور از ذهن نیست که شاهد تغییراتی در خصوص نرخ سود بانکی در جلسات اتی شورای پول و اعتبار باشیم.
اما به منظور بررسی دقیق تر درباره چگونگی وضعیت سود پرداختی بانکها به سپرده های مردم خبرنگار تسنیم به سراغ چند بانک خصوصی و دولتی رفت تا گزارشی از نحوه پرداخت نرخ سود سپرده‌ها داشته باشیم.
بانک های خصوصی و دولتی عموماً بعد از اولتیماتوم و اخطارهای جدی بانک مرکزی در رعایت نرخ سود سپرده‌ها به خط شده‌اند و کمتر بانکی نرخ سودی بالاتر از سقف تعیین شده به مشتریان پیشنهاد می‌کند. مگر اینکه مشتری سپرده بالایی داشته باشد که بانک در آن شرایط به او پیشنهادات ویژه‌ای ارائه میدهد.
اکثر بانکها نرخ سود 20 تا 23 درصدی برای سپرده های یک تا سه ساله دارند. نکته اینجاست که این وضعیت در بانک های خصوصی که قبلا سردمدار تخلف در این بخش بودند نیز صدق می‌کند.
مسئول صندوق شعب یکی از بانکها درباره نرخ سود در این بانک و بانک های دیگر اینطور می‌گوید که الان اکثر بانکها سود 22-23 درصدی میدهند؛ در یک مقطع کوتاهی بانک مرکزی اجازه داد نرخ سود به 30 درصد برسد که خیلی زود هم جمع شد.
او با تأکید براینکه دیگر سود بالا نداریم، گفت: قبلاً اینطور بود که کف و سقفی برای سپرده‌ها داشتیم و براساس آن نرخ سود متفاوت می‌دادیم ولی الان تقریبا چیزی با این عنوان نداریم و برای همه سودمان 22.5 درصد است.
البته این وضعیت برای بانک های دیگر یکسان نیست چراکه برخی از کارمندان شعب می‌گویند اگر مشتری سپرده بالایی داشته باشد که برای بانک جذاب باشد ممکن است نرخ سود بالاتری به او پیشنهاد دهیم.
یکی از کارمندان بانکها می‌گوید: یک بانک خصوصی هست که پشت تلفن می‌گوید نرخ سود 22 درصد ولی وقتی به شعبه بروید و رقم سپرده بالایی (میلیاردی) داشته باشید براحتی سود 24-25 درصد هم به شما پیشنهاد میدهد.
او البته تأکید دارد که نباید در این بانکها و صندوق ها، سپرده گذاری کرد چراکه خیلی خطرناک است و ممکن است دیگر به پولتان نرسید! در مجموع اعتقاد دارد که سپرده گذاری در صندوق های سرمایه‌گذاری ریسک بالایی دارد و مردم نباید به خاطر سودبالاتر دست به این کار بزنند.
برای سپرده های خرد و حداقل تا 150 میلیون، بانکها طرح خاصی ندارند جز اینکه بعضی بانکها بعد از یک ماه اجازه برداشت از حساب را میدهند و برخی بعد از سه ماه. ولی عموما سود 22.5 تا 23 درصدی به این سپرده‌ها میدهند.