در برنامه رادیوفولاد این هفته که با ایام گرامیداشت روز آتش‌نشانی و ایمنی مصادف بود، جواد کیانی رئیس ایمنی، بهداشت حرفه‌ای و آتش‌نشانی به سؤالات مجری این برنامه چنین پاسخ داد:
عملکرد ایمنی فولاد مبارکه در مقایسه با رقبا چگونه است؟
آن‌گونه که آمارهای جهانی نشان می‌دهد متوسط ضریب تکرار حوادث منجر به استراحت در میان فولادسازان جهانی برابر با 1.04 است، درحالی‌که فولاد مبارکه با ضریب تکرار 0.8، یکی از بهترین‌ها در این حوزه شناخته می‌شود. این آمار نشان‌دهنده تعهد و تلاش مستمر مدیریت سازمان، به‌ویژه در سطوح عالی است.عملکرد فولاد مبارکه در کاهش حوادث، نه‌تنها نشان‌دهنده فعالیت‌های مؤثر در زمینه ایمنی است، بلکه حمایت‌های معاونت سرمایه‌های انسانی از واحد HSE را در زمینه تقویت فرهنگ ایمنی در سازمان به نمایش می‌گذارد.
در سطح بین‌المللی، فولاد مبارکه با ضریب 0.8، به‌وضوح جایگاه بهتری نسبت به سایر فولادسازان دارد و می‌تواند به‌عنوان یک الگو (بنچ مارک) برای دیگر شرکت‌ها معرفی شود. با وجود اینکه آمار دقیقی از دیگر فولادسازان ایرانی در دسترس نیست، شواهد نشان می‌دهد که فولاد مبارکه در این زمینه نیز پیشرو است و می‌تواند الگویی برای دیگر شرکت‌ها باشد. در این حوزه، فولاد مبارکه گواهینامه بین‌المللی ایزو 45001 را کسب کرده و درعین‌حال همواره کوشیده توانمندی‌های خود را در حوزه ایمنی با متقاضیان به اشتراک بگذارد.
درباره محورهای کلیدی ایمنی فولاد مبارکه توضیح دهید.
فولاد مبارکه با برقراری ارتباط مؤثر با انجمن جهانی تولیدکنندگان فولاد، چهار حوزه کلیدی را برای تمرکز انتخاب کرده که شامل ایمنی شغلی، ایمنی فرایندی، رهبری و فرهنگ و سلامت شغلی می‌شود. این حوزه‌ها به دلیل خطرات زیاد موجود، به‌ویژه در بخش مذاب، به‌طور جدی در فولاد مبارکه مورد توجه قرار گرفته است. فولاد مبارکه به موضوعاتی چون آتش‌سوزی، انفجار، شکست ساختاری و انتشار مواد سمی توجه ویژه‌ای دارد و با همکاری مراکز دانشگاهی و شرکت در همایش‌های بین‌المللی، به دنبال الگوبرداری از فولادسازان دنیاست و پروژه‌های متعددی را در این زمینه آغاز کرده است. علاوه بر این، همایشی در اواخر مهر و اوایل بهمن‌ماه با هدف پیشگیری از حوادث شغلی و یادگیری برگزار می‌کنیم و طی آن به تبیین برنامه‌ها و تبادل تجربیات در حوزه HSE می‌پردازیم.
در حوزه ایمنی، نظارت از چه جایگاهی برخوردار است؟
نظارت دقیق و مستمر در ایجاد محیط‌های ایمن بسیار مهم است. مدیریت باید از سطح همکاران شیفت فورمن تا سطوح بالاتر در این زمینه نظارت و پیگیری‌های لازم را انجام دهد. این نظارت و مسئولیت‌پذیری می‌تواند به کاهش حوادث کمک کند. برای ارتقای ایمنی، بر برگزاری جلسات سه‌دقیقه‌ای در خطوط تولید تأکید زیادی می‌شود. این جلسات به‌عنوان یک الزام در نظر گرفته شده و معاونت بهره‌برداری و به‌طورکلی مدیریت ارشد سازمان بر این موضوع تأکید زیادی دارند. این جلسات فرصت مناسبی برای ارائه گزارش‌های مرتبط با عملکرد ایمنی نواحی مختلف و یادآوری خطرات به کارکنان است.
ارائه گزارش‌ها و جمع‌آوری داده‌ها و تحلیل اطلاعات ایمنی چه کمکی می‌کنند؟
فولاد مبارکه از آغاز بهره‌برداری، به جمع‌آوری داده‌های متعددی در حوزه ایمنی پرداخته است. تحلیل و داده‌کاوی این اطلاعات به ما کمک می‌کند تا نقاط ضعف و قوت سیستم ایمنی را شناسایی کنیم و اقدامات لازم برای بهبود شرایط ایمنی را انجام دهیم.
امروزه در همه زمینه‌ها استفاده از فناوری‌های نوین نقش بسزایی در بهبود عملکرد دارد. در حوزه ایمنی چگونه است؟
استفاده از فناوری‌های نوین و تکنیک‌های هوش مصنوعی و یادگیری ماشین نقش غیرقابل‌انکاری در کاهش حوادث و بهبود عملکرد ایمنی دارد. استفاده از این فناوری‌ها به ما امکان می‌دهد تا با تحلیل داده‌های بزرگ و شناسایی الگوهای پنهان، پیش‌بینی‌های دقیق‌تری از خطرات و ریسک‌های احتمالی داشته باشیم.
تحلیل فعالیت‌های پرخطر چه کمکی می‌کند؟
برای پیشگیری از حوادث، تحلیل فعالیت‌های پرخطر در فولاد مبارکه در دستور کار واحد ایمنی و آتش‌نشانی قرار دارد. لایه‌های حفاظتی در مدیریت ایمنی فرایند، شامل تحلیل و طراحی سیستم‌های ایمنی و تجهیزات است که باید به‌طور جدی در فرایندها مدنظر قرار گیرد.
گفته می‌شود هرکس در ابتدا مسئولیت ایمنی خود را بر عهده دارد؛ بااین‌حال مسئولیت‌پذیری مدیران چه نقش در بهبود وضعیت ایمنی دارد؟
نقش و عملکرد مسئولیت‌پذیری و نظارت مدیران در کاهش بروز حوادث بسیار حائز اهمیت است. این مسئولیت‌پذیری می‌تواند با شناسایی خطرات، تشویق کارکنان به مشارکت و نظارت مداوم بر رعایت دستورالعمل‌های ایمنی، به بهبود فرهنگ ایمنی کمک کند.
برای ارتقای وضعیت ایمنی نواحی چه تدابیری اندیشیده‌اید؟
هر سال فولاد مبارکه سه ناحیه برتر در حوزه ایمنی را معرفی می‌کند. در سال گذشته، ناحیه نورد گرم، فولادسازی و ریخته‌گری مداوم و نواحی تعمیرات مرکزی و حمل‌ونقل به‌عنوان نواحی برتر شناخته شدند. این نواحی با برنامه‌های منسجم و اجرای مؤثر توانسته‌اند به نتایج قابل‌توجهی دست یابند.
با توجه به نوع فعالیت‌های فولاد مبارکه، در شرایط اضطراری همه بخش‌ها باید آمادگی داشته باشند. در این باره توضیح دهید.
ما طرح واکنش به شرایط اضطراری را در سه فاز قبل از بحران، حین بحران و پس از بحران ایجاد کرده‌ایم و سالانه حدود 200 مانور در شرکت اجرا می‌شود. ایمنی یک کار دسته‌جمعی است و تمامی کارکنان باید اصول آن را رعایت کنند و در صورت مشاهده خطر، آن را گزارش دهند. این رویکرد به بهبود فرهنگ ایمنی و ایجاد محیط کاری ایمن‌تر کمک خواهد کرد.
سخن پایانی؟
فولاد مبارکه به‌عنوان یک سازمان پیشرو در حوزه ایمنی، با رویکردهای نوین و مؤثر، به بهبود مستمر در این زمینه ادامه می‌دهد. با تلاش جمعی و همفکری تمامی کارکنان، می‌توان به ارتقای ایمنی و کاهش حوادث در این صنعت دست یافت.