یک کارشناس آموزش با اشاره به طرح تقویت نظام آموزش گفت: مدرسه بنگاه اقتصادی نیست.
محمدرضا نیک نژاد کارشناس آموزش در گفتوگو با نجواخبر گفت: طرحی به نام «تقویت نظام آموزش کشور» ارائه شده است و بخشهای مختلفی دارد، از جمله تفویض اختیار به استانها چه به لحاظ آموزشی و چه به لحاظ اقتصادی، با توجه به اینکه گفته میشود روزهای آموزشی در ایران کم است، در این طرح ساماندهی تعطیلات نیز مطرح شده است.
وی ادامه داد: هدف از این طرح بهینهسازی روزهای آموزشی در ایران است و همچنین در این طرح موضوع گسترش آموزش به سالهای پیشدبستانی نیز آمده است، مثلاً شروع کلاس اول از پنج سالگی به جای ششسالگی.
این کارشناس آموزش گفت: این طرح واقعاً مغشوش است و من ابا دارم از اینکه اسم آن را طرح بگذارم در واقع یک متن است که چند پیشنهاد در آن بوده اما به ریشهها و بنیانهای آموزش توجهی ندارد. همچنین به چراییها نمیپردازد و بیشتر به پولیسازی و کمک به دولت برای شانه خالی کردن از آموزش عمومی و رایگان توجه کرده است و این موضوع به شدت مورد توجه قرار گرفته است.
نیکنژاد تصریح کرد: معاونت اقتصادی که در این طرح تعریف شده، خیلی مبهم است و به مسائل مهم دیگری توجه نمیکند. از طرف دیگر، قرار است ارزیابیهایی از مدارس انجام شود و به آنها امتیازدهی شود. واژهای در این طرح نیز آمده است تحت عنوان مدیران و مدرسههای «درآمدآفرین» که واقعاً عجیب است. این یعنی واحدهای آموزشی که میتوانند درآمد بیشتری داشته باشند، معرفی میشوند و ۱۰ درصد درآمد سالانه مدارس به مدیران داده میشود. این موضوع بر اساس قانون اساسی ما نیست و خلاف اصول انسانی و اخلاقی است.
وی با تاکید بر اینکه مدرسه بنگاه اقتصادی نیست، ادامه داد: همچنان بیش از ۸۰ درصد از مدارس ما دولتی هستند و با این طرح یک رقابت ناسالم غیراخلاقی و غیر انسانی را بین مدارس ایجاد میکند که باعث میشود مدارس پول بیشتری جذب کنند و در نتیجه، امکانات بهتری داشته باشند. اما این موضوع پیامدهای منفی نیز خواهد داشت.در جهان نمونههایی از این نوع رتبهبندی مدارس وجود دارد که پیامدهای منفی آن قابل مشاهده است، مثل افزایش تقلب در نمرهها و ثبتنام نکردن دانشآموزان ضعیف.
این کارشناس آموزش خاطرنشان کرد: در نهایت، معاونت اقتصادی در آموزش و پرورش وظایف مشخصی دارد و باید نسل آینده را پرورش دهد. آموزش و پرورش نباید درگیر اقتصاد شود و باید فقط بر دغدغههای آموزشی و پرورشی تمرکز کند.
نیکنژاد تصریح کرد: درآمدزایی در مدارس به شکل غیررسمی شروع شده و برخی از مدارس که در مناطق خوب واقع شدهاند، حیاط خود را برای اجاره دادن به مغازهها و پارکینگها استفاده میکنند. به بهانههایی مانند کمبود دانشآموز، این مدارس را تخلیه کرده و در قالب طرح مولدسازی، اقدام به ساخت پاساژ میکنند. این کار باعث میشود تا یک ساختار پولی به نهادهای آموزشی وارد شود که باید بدون پول باقی بمانند. آموزش باید یک روند اخلاقی و انسانی باشد و ورود پول به آن، مشکلات زیادی ایجاد میکند و باعث شکاف آموزشی میشود.
وی ادامه داد: مجلس و مرکز پژوهشهای مجلس در جایگاه قانونی برای ارائه این طرح نیستند در واقع وظیفه آموزش و پرورش است که به دلایل ساختاری و درگیری با آموزش در صورت نیاز در هر زمینهای طرح ارائه دهند. این طرح متأسفانه از سوی مرکز پژوهشهای مجلس ارائه شده درحالی که قابلیت اجرایی ندارد همچنین از نظر بنیادی و نظری ایرادات فراوانی دارد.
وی تصریح کرد: در این طرح پیشنهاد شده، معاونتهای آموزشی ابتدایی و متوسطه را با هم ترکیب کنند در حالی که این کار ساختار آموزش را به هم میزند. در هیچ جای دنیا آموزش ابتدایی و متوسطه با هم ترکیب نمیشود. این تغییرات میتواند به آسیبهایی در نظام آموزشی منجر شود که نه تنها به بهبود کمک نمیکند، بلکه مشکلات عدیدهای را نیز به وجود میآورد.
وی در پایان گفت: در نهایت، باید گفت که هدف این طرحها بیشتر درآمدزایی است و نه بهبود کیفیت آموزش. این وضعیت به تدریج میتواند به کاهش بودجههای دولتی و فشار بیشتر بر خانوادهها منجر شود.