سهراب دل انگیزان، اقتصاددان و استاد دانشگاه با بیان اینکه بعید می دانم شاهد ریزش قیمت دلار و ارز باشیم، گفت: هر دو سناریوی محتمل برای قیمت دلار در سال 1402 گویای افزایش قیمت؛ یکی با شیب کم و دیگری با شیب زیاد است.
به گزارش نجوا خبر، دلار روزهای نیمه تعطیل آغاز سال ۱۴۰۲ را در حالی پشت سر گذاشت که شاهد گرانی عجیب و غریب بود. بعد از گذشت دو هفته از آغاز سال، قیمت دلار متاثر از اخبار سیاسی و تصمیمات دولتی بالاخره در مسیر نزولی قرار گرفت.
انتشار برخی اخبار در مورد همکاری ایران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی موجب شوک ریزشی به قیمت دلار شد و اسکناس آمریکایی در مسیر نزولی قرار گرفت.
دلاربازان در موقعیت فروش قرار گرفتند
با اصلاح قیمت دلار در روز ۱۴ فروردین ۱۴۰۲ فروشندگان بیشتری در بازار پشت خطی فعال شدند. بنابراین با شروع جدی معاملات دلار در بازار آزاد، سمت عرضه قدرت بیشتری گرفت؛ در حالی که پافشاری مرکز مبادله ارز و طلا بر قیمت ۴۰ هزار و ۲۰۰ تومانی همچنان پابرجاست.
قیمت دلار در بازار شبانه نیز وضعیتی مشابه را پشت سر گذاشت و قیمتها در مسیر کاهشی هرچند با شیب اندک قرار داشت.
شرایط جدید دریافت ارز سهمیهای
روز ۱۴ فروردین ۱۴۰۲ بانک مرکزی با ابلاغ بخشنامهای اعلام کرد که فروش دلار سهمیهای با کارت ملی، از روش «پرداخت اسکناس به خریدار» به روش «واریز به حساب ارزی خریدار» تغییر کرده است.
بنابراین دیگر به خریداران ارز سهمیهای اسکناس تحویل داده نمیشود. خریداران باید حساب ارزی داشته باشند تا به حساب آنها واریز شود.
هرچند برخی کارشناسان بازار معتقدند این موضوع میتواند به کاهش تقاضای دلار توافقی و نهایتا کاهش قیمت دلار منجر شود؛ اما پیش از این نیز اینگونه اقدامات ازسوی بانک مرکزی بارها به کار گرفته شده و پاسخ نداده است.
اما سؤال اصلی این است که قیمت دلار در ابتدای سال جدید به چه سمت و سویی میرود؟
تقاضای دلار و ارز فروکش کرد؟
سهراب دل انگیزان، اقتصاددان با بیان اینکه اقدامات جدید بانک مرکزی در جهت کنترل تقاضا و محدود کردن تقاضای ارز است، به نجوا خبر گفت: شاید در کوتاه مدت اینگونه اقدامات به صورت خیلی جزیی موجب کاهش تقاضا و به تبع آن، کاهش قیمت دلار و ارز شود؛ ولی در بلندمدت قیمت دلار روند طبیعی خود را دنبال خواهد کرد.
وی با اشاره به اینکه این اقدامات عینا و یا مشابه آنها قبلا انجام شده است، ادامه داد: شرایط سیاسی کشور یکی از مهمترین عواملی است که به قیمت دلار جهت میدهد؛ اما اگر سقف کلی را با شرایط حال حاضر بسنجیم، نقطه تعادلی قیمت اسکناس آمریکایی کمی پایینتر از قیمت فعلی بازار آزاد است.
اصلاح محدود قیمت دلار و ارز
این اقتصاددان با بیان اینکه شوک توافق ایران و عربستان به بازار ارز تخلیه شد، گفت: همانطور که پیش بینی میشد شوک منفی توافق ایران و عربستان در نیمه اسفند ۱۴۰۱ وارد شد اما این شوک بدون چشمانداز مثبت در حلوفصل سایر مسائل بینالمللی کشور به ویژه مذاکرات هستهای و تعیین تکلیف برجام از وسعت و پایداری لازم در بازار ارز برخوردار نخواهد بود.
دل انگیزان در مورد چشمانداز قیمت دلار در روزهای آینده گفت: روند تحولات بازار آزاد ارز و دلار حکایت از این دارد که آثار شوک منفی توافق ایران و عربستان به قیمت دلار هر چه به پایان سال ۱۴۰۱ نزدیک شدیم، تخلیه و روند افزایشی قیمت دلار و ارز از ابتدای سال جدید دوباره از سر گرفته شده؛ به طوری که قیمت دلار در ۱۰ روز ابتدایی سال ۱۴۰۲ بالغ بر ۴ هزار تومان افزایش یافته است؛ هرچند روز گذشته به صورت اندک شاهد اصلاح بود.
ریشههای گرانی دلار در اقتصاد ایران است
این اقتصاددان در مورد اینکه قیمت دلار در هفته آینده به چه سمت و سویی میرود، گفت: به نظر میرسد از جنبه اقتصاد کلان و از مسیر انتظارات تورمی، مهمترین عامل موثر بر آغاز روند افزایشی قیمت دلار، سه نرخ تورم ماهانه، نقطهای و دوازده ماهه اسفند ۱۴۰۱ است که توسط بانک مرکزی منتشر شده است، نرخهایی که نشان از یک ابرتورم دارد.
دل انگیزان ادامه داد: تنها در صورت تحولی قابل ملاحظه، محسوس و ملموس در زمینه حلوفصل مناقشات بینالمللی کشور به ویژه مذاکرات هستهای و تعیین تکلیف برجام میتوان انتظار داشت روند افزایشی قیمت دلار متوقف شود؛ در غیر این صورت و حتی ادامه وضعیت فرسایشی فعلی، افزایش قیمت دلار ادامه خواهد داشت.
خبرنگار: میناسادات حسینی